เรื่องพระราชพงษาวดารสยามควรจัดเปน ๓ ยุค คือ เมื่อกรุงศุโขไทยเปนราชธานี ยุค ๑ เมื่อกรุงศรีอยุทธยาเปนราชธานี ยุค ๑ เมื่อกรุงรัตนโกสินทรเปนราชธานี ยุค ๑
เรื่องเมื่อครั้งกรุงศุโขไทยเปนราชธานี ที่จะรู้ให้ถ้วนถี่นั้นยาก แต่ก็มีศิลาจาฤกแลหนังสือโบราณพอจะตรวจตราสอบสวนให้รู้เรื่องได้บ้าง ศิลาจาฤกแลหนังสือโบราณมีเรื่องครั้งกรุงศุโขไทยเปนราชธานี ข้าพเจ้าได้พบ ๑๑ เรื่อง จะบอกไว้โดยสังเขปต่อไปนี้ คือ
๑ศิลาจาฤกของขุนรามคำแหงซึ่งเปนพระเจ้ากรุงศุโขไทยรัชกาลที่ ๓ ในราชวงษ์พระร่วง จาฤกไว้เมื่อราวปีมโรง จุลศักราช ๖๕๔ พ.ศ. ๑๘๓๕ เปนหลักศิลาแรกที่จาฤกด้วยตัวหนังสือไทย เล่าเรื่องนครศุโขไทยตั้งแต่พระเจ้าขุนศรีอินทราทิตย์ครองราชสมบัติมาจนถึงแผ่นดินของพระเจ้าขุนรามคำแหง
๒ศิลาจาฤกของพระมหาธรรมราชาลิไทยซึ่งครองราชสมบัติณกรุงศุโขไทยเปนรัชกาลที่ ๕ ในราชวงษ์พระร่วง จาฤกไว้ที่เมืองนครปุ (อยู่หลังเมืองกำแพงเพ็ชรเดี๋ยวนี้) เมื่อราวปีรกา จุลศักราช ๗๑๙ พ.ศ. ๑๙๐๐ เล่าเรื่องบรรจุพระบรมธาตุที่ได้มาจากเมืองลังกา
