อื่นได้ ข้าพเจ้าทำคำอธิบายพระราชพงษาวดารด้วยความประสงค์ดังกล่าวมาทั้ง ๒ ประการนี้
การตรวจสอบหนังสือสำหรับหาเรื่องมาเรียบเรียงคำอธิบายพระราชพงษาวดาร แม้เท่าที่ทำมาแล้ว ท่านผู้อ่านคงจะเข้าใจได้ว่า ต้องใช้เวลามาก ไม่ใช่จะแต่งตบึงไปได้โดยรวดเร็ว แลยังมีเหตุที่ต้องปฤกษาหารือผู้ศึกษาพงษาวดารด้วยกันเนือง ๆ ข้าพเจ้าได้อาไศรยเวลาไปตามเสด็จอยู่ตามหัวเมืองบ้าง ทำในเวลาว่างราชการเมื่ออยู่ในกรุงเทพฯ บ้าง ตลอดเวลากว่าปี จึงสำเร็จได้เพียงสิ้นแผ่นดินสมเด็จพระเอกาทศรฐ เห็นว่า ทั้งเนื้อเรื่องแลประมาณขาดหนังสือควรจะเข้าเปนเล่มหนึ่งได้อยู่แล้ว จึงให้พิมพ์เปนเล่มที่ ๑ ของพระราชพงษาวดารฉบับนี้ เรื่องต่อนี้ไปตั้งแต่แผ่นดินสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมจนตลอดแผ่นดินสมเด็จพระนารายน์มหาราช มีเรื่องเกี่ยวข้องด้วยต่างประเทศมาก ข้าพเจ้ากำลังสืบหาหนังสือแลสอบสวนอยู่ ตั้งใจว่าจะทำต่อไปโดยลำดับดังได้ทำมาในเล่มนี้
- หอพระสมุดวชิรญาณ
- วันที่ ๑ เมษายน พระพุทธศักราช ๒๔๕๗
.svg)
