หน้า:พรก ผู้สำเร็จ ๑๑๕.pdf/5

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๖๐๓
เล่ม ๑๓
ราชกิจจานุเบกษา

เปนประธานก็ได้ ฤๅถ้าไม่ได้มีพระราชเสาวนีให้ผู้ใดเปนประธานแล้ว ก็ให้ที่ปฤกษาผู้มียศอยู่ข้างน่าก่อนนั้นเปนประธาน

มาตรา๑๐บรรดาเรื่องการทั้งปวงที่ได้กล่าวขึ้นเพื่อปฤกษาหาฤๅโต้ตอบกันในที่ชุมนุมนั้น ให้เปนอันวินิจฉัยตกลงกันโดยความเห็นที่เห็นมากตัวกว่ากัน ถ้าเรื่องใดที่มีความเห็นเปนอันก้ำกึ่งกันอยู่สองฝ่ายแล้ว ให้สมเด็จพระนางเจ้าฤๅผู้ที่เปนประธานในการชุมนุมนั้นตัดสินอย่างใด ก็ให้เปนอันตกลงอย่างนั้น

มาตรา๑๑ที่ประชุมที่ปฤกษาของผู้สำเร็จราชการแผ่นดินจะทำข้อบังคับบัญชาไว้สำหรับการชุมนุมนั้นเมื่อใด ๆ ก็ได้ แต่ข้อบังคับบัญชาเช่นว่านี้ต้องไม่ให้เปนที่ขัดขืนต่อพระราชบัญญัตินี้ ฤๅพระราชบัญญัติพระบรมราโชวาทอื่น ๆ ที่ได้มีพระราชหัดถเลขาแลประทับพระราชลัญจกรไว้แล้ว

มาตรา๑๒ผู้เปนที่ปฤกษานั้นจะขอหาฤๅโต้ตอบกันในที่ชุมนุมด้วยราชการเรื่องใด ๆ ก็ได้ แต่ถ้าเปนเรื่องที่มีประสงค์ฤๅมีผลเปนการอันจะต้องใช้จ่ายพระราชทรัพย์แต่ส่วนใด ๆ แล้ว ต้องเปนการที่มีพระราชเสาวนีให้ปฤกษาหรือโปรดเกล้าฯ ให้ผู้ใดนำข้อความมากล่าวปฤกษา ผู้นั้นจึ่งจะขอปฤกษาหาฤๅในเรื่องนั้นได้

มาตรา๑๓ให้มีจดหมายเหตุการประชุมที่ปฤกษาของผู้สำเร็จราชการแผ่นดินที่ได้กระทำการทั้งปวงนั้นให้เสมอ แลเมื่อชุมนุมกันคราวใด ให้อ่านจดหมายเหตุที่ชุมนุมครั้งก่อนคราวนั้น แล้วให้ยืนยันข้อความเดิมไว้ ฤๅแก้ไขความเสียใหม่ตามที่เห็นสมควร แล้วจึ่งให้กระทำการอื่น ๆ ต่อไป สำเนาจดหมายเหตุของการชุมนุมที่ล่วงไปอันได้คงรูปอยู่ตามเดิมฤๅได้แก้ไขในที่ประชุมอันต่อเนื่องกันมาแล้ว ให้ราชเลขานุการส่งตามออกไปทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายทุก ๆ ปักษ์ โดยทางที่จะส่งไปปราศจากอันตรายได้อย่างดีที่สุด ไม่จำเพาะว่า เปนเวลาจะเสด็จพระราชดำเนินประพาศอยู่ณแห่งใด ๆ ก็ให้ส่งไปเสมอ

มาตรา๑๔สมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินีนารถ ซึ่งสำเร็จราชการแผ่นดินต่างพระองค์ ทรงตั้งตำแหน่งสมณศักดิ แลเสนาบดี ข้าหลวงใหญ่ ผู้ว่าราชการในหัวเมืองทั้งปวง ผู้พิพากษาตระลาการ แลข้าราชการตำแหน่งอื่น ๆ ทั้งหลายเหล่านี้ เพื่อที่จะให้มีตัวอยู่เต็มตำแหน่งในราชการ ตามข้อความที่กล่าวไว้ในมาตรา ๖ แล้ว

มาตรา๑๕สมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินีนารถ ซึ่งสำเร็จราชการแผ่นดินต่างพระองค์ เมื่อทรงเหนเหตุพอสมควรแก่การปรากฎขึ้นแล้ว แลตามข้อความที่กล่าวไว้ในมาตรา ๖ นั้นด้วยแล้ว จะโปรดเกล้าฯ ให้ผู้ใด ๆ ออกเสียจากตำแหน่งราชการที่ผู้นั้น ๆ ได้กระทำการอยู่ในตำแหน่งใด ๆ ภายในพระราชอาณาจักรนี้ก็ได้ ผู้ซึ่งต้องออกจากตำแหน่งนั้น ๆ