หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๘๑
แผ่นดินสมเด็จพระมหินทราธิราช ครั้งที่ ๒

 ครั้นสมเด็จพระมหาจักรพรรดิพระเจ้าช้างเผือกสวรรคตแล้ว สมเด็จพระมหินทราธิราชพระเจ้าแผ่นดินมิได้นำพาการศึก แลเสด็จอยู่แต่ในพระราชวัง ไว้การทั้งปวงแก่พระยารามให้บังคับบัญชาตรวจตราทหารทั้งปวงผู้รักษาน่าที่รอบพระนคร ขณะนั้น พระยารามขี่คานหามทอง มีมยุรฉัตรประดับซ้ายขวา แลพลทหารแห่น่าหลังเปนหนั่นหนา แต่พลถือปืนนกสับเจ็ดร้อย เที่ยวเลียบน่าที่ทุกวัน แลเกณฑ์พลทหารออกรบชาวหงษาวดีเปนสามารถ.

 ขณะนั้น พระยาจักรรัตนถือพลทหารออกไปหักค่ายข้าศึกณท้ายคู แลเผาค่ายน่าที่พระยาเกียรติ์ได้ประมาณเส้นหนึ่ง พลศึกอันประจำค่ายพ่ายลงไป จึงพระยาเกียรติ์ยกพลออกรบพระยาจักรรัตน พระยาจักรรัตนถลำไปก็เสียตัว แลชาวอาสาทั้งปวงก็พ่ายเข้ามาพระนคร พระยาเกียรติ์จับพระยาจักรรัตนไปถวายแก่พระเจ้าหงษาวดี ๆ ทรงพระโกรธแก่พระยาเกียรติ์ ตรัศแก่พระมหาอุปราชาว่า ซึ่งพระยาเกียรติ์มิได้รักษาค่ายให้มั่น ให้ชาวพระนครออกมาเผาเสียได้ มิลงโทษพระยาเกียรติ์ด้วยประการใด พระมหาอุปราชากราบทูลว่า พระยาเกียรติ์เสียค่าย ได้นายกองซึ่งถือพลออกมานั้น เห็นว่า โทษพระยาเกียรติ์กลบลบกัน จึงมิได้ลงโทษ พระเจ้าหงษาวดีทรงพระโกรธแก่พระมหาอุปราชาว่า ถึงพระยาเกียรติ์จับได้นายกองก็ดี ยังมิคุ้มโทษ แลมหาอุปราชาว่า พระยาเกียรติ์คุ้มโทษแล้ว แลมิได้เอาโทษพระยาเกียรติ์นั้น เห็นว่า มหาอุปราชามิได้เอาใจลงในการศึก อย่าให้มหาอุปราชาอยู่บังคับการศึกในทัพนั้นเลย จะไปแห่งใดก็ตามใจเถิด ให้มหาอุปราชา