ใดจึงมีผู้สร้างพระเจดีย์องค์อื่น ๆ ต่อออกไปในที่ใกล้ ๆ กันแต่เพียงนั้น เมื่อได้ตรวจดูตามเมืองอื่นประกอบกับอ่านเรื่องตำนานพระพุทธสาสนาในอินเดีย จึงคิดเห็นว่า มูลเหตุที่สร้างวัดเห็นจะเป็น ๒ อย่างต่างกันตั้งแต่ดึกดำบรรพ์มา คือ อย่าง ๑ สร้างเป็นพุทธเจดียที่บรรจุพระบรมธาตุ ถือว่า เป็นหลักพระพุทธสาสนาในที่แห่งนั้น อีกอย่าง ๑ นั้น คือ ในเวลาท่านผู้ทรงคุณธรรมในพระสาสนา เช่น ชั้นครูบาอาจารย์ที่นับถือกันว่า เป็นบุรุษพิเศษ ถึงมรณภาพลงเผาศพแล้ว ผู้ที่นับถือก็ช่วยกันก่อสถูปบรรจุอัฐิธาตุตามประเพณีในอินเดีย แต่อุทิศให้เป็นเรือนพระพุทธสาสนาด้วย จึงได้เกิดมีวัดอื่น ๆ อยู่ในที่ใกล้ ๆ กัน วัด ๒ อย่างดังกล่าวมาเป็นต้นของเจตนาในการสร้างวัดชั้นหลังสืบมา จะสมมติเรียกโดยย่อต่อไปในอธิบายว่า วัดพุทธเจดีย์ อย่าง ๑ วัดอนุสาวรีย์ อย่าง ๑
๖ วัดในสมัยทวาราวดี คือ เมื่อเมืองนครปฐมเป็นราชธานีของประเทศสยามนั้น ดูเหมือนจะมีแต่พระ
