หน้า:วินิจฉัยนาม - ดำรง - 1939.pdf/7

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
(ข) เรื่องพระเชตวัน

๑. อธิบายชื่อพระเชตวัน

ในพระสูตรต่าง ๆ เมื่อขึ้นชื่อพระเชตวันในภาษามคธ มักเรียกว่า "เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม" ชื่อที่เรียกดังนี้มีนามศัพท์ ๔ คำประสมกัน คือ เชต วน อนาถบิณฺฑ อาราม หมายเป็นชื่อท้องที่ ๒ คำ เป็นชื่อบุคคล ๒ คำ แต่ละคำมีอธิบายดังกล่าวต่อไปนี้

คำว่า "วะนะ" (ไทยเราอ่านว่า วัน และมักแผลงว่า พน) ในพจนานุกรมบาลีของอาจารย์ชิลเดอสแปลเป็นอังกฤษว่า Forest ไทยเราแปลว่า ป่า (ไม้)

คำ "อารามะ" (ไทยเราอ่านว่า อาราม) อาจารย์ชิลเดอสแปลเป็นภาษาอังกฤษว่า Garden ศาสตราจารย์ริสเดวิดสแปลว่า Park ไทยเราแปลว่า สวน

คำ "เชตะ" (ไทยเราใช้แผลงว่า เชตุ) เป็นชื่อเจ้าองค์ ๑ ซึ่งอยู่ณเมืองสาวัตถี

คำ "อนาถบิณฺฑ" เป็นชื่อมหาเศรษฐีคน ๑ ซึ่งอยู่ณเมืองสาวัตถีและเป็นมหาอุบาสกในพระพุทธศาสนา

ถ้าแปลรวมกัน ก็ว่า "สวนของอนาถบิณฑที่ป่าเชต" หรือถ้าแปลให้พิสดารออกไป ก็ว่า "สวนอันเศรษฐีอนาถบิณฑสร้างณป่าเจ้าเชต" ดังนี้