หน้า:สงวนของ - ดำรง - ๒๔๗๓.pdf/13

๑๑

อีก ๑๐ ตัว ยังเป็นเครื่องประดับวัดพระศรีรัตนศาสดารามอยู่จนบัดนี้ ข้าพเจ้าจึงสันนิษฐานว่า ที่จริงนั้น การสร้างสิ่งของต่าง ๆ แต่โบราณ ข้อที่จะสร้างด้วยทรรพสัมภาระอย่างใดนั้น เห็นจะเอาความสดวกในประเทศที่สร้างเป็นประมาณ เช่น ประเทศกัมพูชาหาโลหะยาก แต่มีศิลาเนื้อดีหาได้ง่าย ก็ชอบสร้างด้วยศิลา ในประเทศสยามนี้มีแร่โลหะหาได้ง่าย ก็ชอบสร้างด้วยทองสัมฤทธิ์ เครื่องสัมฤทธิ์ที่มีอยู่ในพิพิธภัณฑสถานเมืองพนมเพ็ญอาจจะกลับเป็นของที่ได้ไปจากประเทศสยามด้วยเสียอีก ส่วนของโบราณในประเทศสยามตอนข้างเหนือที่เป็นอาณาเขตต์มณฑลพายัพบัดนี้ เดิมเมื่อยังเป็นเมืองของพวกลาว ได้แบบศิลปศาสตร์อินเดียมาทางมอญ ต่อมาถึงสมัยเมื่อไทยลงมาเป็นใหญ่ ไทยก็พาแบบศิลปศาสตร์ของไทยลงมาจากข้างเหนืออีกด้วย เป็นเช่นนั้นมาจนถึงสมัยในศตพรรษที่ ๑๙ แห่งพุทธศก พระเจ้าแผ่นดินไทยราชวงศ์พระร่วงตั้งกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี เริ่มรวมอาณาเขตต์ต่าง ๆ เข้าเป็นราชอาณาเขตต์อันเดียวกันอย่างประเทศสยามทุกวันนี้ ประจวบกับเวลาลัทธิพระพุทธศาสนาลังกาวงศเริ่มเข้ามาประดิษฐานในประเทศสยามด้วย กระบวรแบบศิลปศาสตร์ก็เริ่มรวมแบบไทยลาวและขอมกับทั้งอินเดียและลังกาเข้าระคนกัน ก็เกิดกระบวรแบบศิลปศาสตร์ของประเทศสยามสืบมา เรื่องของโบราณต่าง ๆ ในประเทศสยาม พิจารณาดูโดยทางตำนาน เห็นว่าจะเป็นดังแสดงมาด้วยประการฉะนี้