หน้า:อธิบายเบ็ดเตล็ดฯ พงศาวดารฯ - ดำรง - ๒๔๖๙.pdf/36

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๖

 สมเด็จพระราเมศวรมีสมเด็จพระรามราชาราชโอรสเปนพระมหาอุปราช

 สมเด็จพระอินทราชาธิราชที่ ๑ มีแต่ลูกพระสนม ไม่ได้ตั้งพระมหาอุปราช เจ้าอ้ายเจ้ายี่จึงเกิดแย่งราชสมบัติกัน

 สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๒ ตั้งพระราเมศวรราชโอรส คือ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ เปนพระมหาอุปราช

 สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถตั้งพระเชษฐาราชบุตรเปนพระมหาอุปราช แต่ติดสมเด็จพระบรมราชาครองกรุงศรีอยุธยาอยู่ จึงไม่ได้ราชาภิเษกเปนพระเจ้าแผ่นดินอยู่ ๓ ปี

 สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๓ ไม่ได้ตั้งพระมหาอุปราช เพราะราชสมบัติเปนของพระเชษฐาซึ่งเปนพระราชอนุชา

 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ตั้งหน่อสมเด็จพระพุทธเจ้าพระบรมราชาเปนพระมหาอุปราช

 สมเด็จพระบรมราชามหาพุทธางกูร (ที่จริงควรเรียก สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔) พระรัษฎายังทรงพระเยาว์ ไม่ทันตั้งเปนพระมหาอุปราช

๑๐ สมเด็จพระไชยราชาธิราช พระแก้วฟ้ายังทรงพระเยาว์ ไม่ทันตั้งเปนพระมหาอุปราช

๑๑ ขุนวรวงศาธิราชพอได้ราชสมบัติก็ตั้งนายจันบ้านมหาโลกผู้น้องเปนมหาอุปราช จะเปนมหาอุปราชอย่างเจ้าหรืออย่างขุนนางรู้ไม่ได้ เปนได้สองสามวันก็ถูกกำจัดทั้งพี่ทั้งน้อง