หน้า:เรื่องสั้น - สนั่น เทพหัสดิน - ๒๔๘๐.pdf/26

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๘

เล่าก็พร่ำสอนศิษย์ ตามเอาใจใส่ ให้นิสสัย และรักใคร่เหมือนลูกหลาน ทั้งครูทั้งศิษย์มีความรักกัน มีเยื่อใยต่อกัน และต่างมีแก่ใจที่จะทำคุณและรู้สึกบุญคุณแก่กันและกัน วิธีแห่งการศึกษาในสมัยนั้นจึงเป็นวิธีเพาะความเกี่ยวข้องส่วนตัว คือ เยื่อใย พร้อมกับการให้ศิลปศาสตร์ แต่วิธีแห่งการศึกษาสมัยนี้เป็นการให้ศิลปศาสตร์อย่างเดียว ไม่เป็นการเพาะเยื่อใยในตัวเสียเลย เยื่อใยเช่นนั้นจึงจืดจางห่างเหินไปทุกที จงดูเยื่อใยระหว่างครูกับศิษย์ ระหว่างพ่อแม่กับลูก ระหว่างผู้จ้างกับลูกจ้าง และระหว่างพระเจ้าแผ่นดิน (หรือประธานาธิบดี) กับราษฎร ว่า เดี๋ยวนี้กับแต่ก่อนเป็นอย่างไรกัน ทั้งนี้ เพราะวิธีการศึกษาแต่ก่อนเป็นส่วนในตัว Personal เป็นคลังแห่งความสัตย์ Truth เป็นวิธีเป็น Living แต่วิธีการศึกษาปรัตยุบันเป็นส่วนนอกตัว Impersonal เป็นคลังแห่งความจริง Facts และเป็นวิธีตาย Dead

เพราะเหตุวิธีการศึกษาโบราณเป็นส่วนในตัว ความเป็นตนเอง คือ อัตตภาพ Personality จึงเกิดได้สะดวก เมื่ออัตตภาพเป็นสำคัญกว่าวัตถุภายนอก การบำบัดความกระหายของอาคันตุกะผู้ผ่านมาจึงเป็นการสำคัญกว่าการ