หน้า:โฉมหน้าศักดินาไทย (9th ed).pdf/5

หน้านี้ยังไม่ได้พิสูจน์อักษร
 ๓๒  โฉมหน้าศักดินาไทย

ประเทศจะได้ผลดีก็ต่อเมื่อได้ส่งทุนออกไปลงในประเทศอื่นๆ อีกด้วย และแน่นอนวิธีการสุดท้ายที่พวกนี้ จักต้องใช้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ก็คือสงครามเพื่อแย่งชิงแหล่งผูกขาดซึ่งกันและกัน

นั่นคือ "จักรวรรดินิยม"

คราวนี้ก็มาถึงศักดินา ศักดินาคืออะไร?

ศักดินาคือพวกที่นุ่งผ้าโจงกระเบน? ศักดินาคือคนกินหมาก? ศักดินาคือพวกตีนเล็ก? ศักดินาคือพวกที่มีบรรดาศักดิ์? ศักดินาคือพวกหัวเก่า? ศักดินาคือพวกที่ดูถูกเหยียดหยามประชาชน เด็กและสตรี? ศักดินาคือพวกเจ้า?

ลักษณะที่ยกมาตอบเชิงสงสัยเหล่านี้ อาจจะติดหูติดตากันอยู่บ้าง เพราะในปัจจุบันมักมีการประณามใครต่อใครว่าเป็นศักดินา โดยที่ดูเครื่องแต่งตัวและขนาดของตีนเป็นเกณฑ์อยู่บ่อยๆ ว่าที่จริงแล้ว ลักษณะเหล่านี้ก็ไม่ผิดเสียทีเดียว แต่ก็ไม่ถูกต้อง ทั้งนี้เพราะพวกที่มีตีนขนาดเล็กขนาดจิ๋ว ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากพวก "ผู้ดีตีนแดง ตะแคงตีนเดิน" ซึ่งไม่เคยทํางาน ตีนไม่เคยเหยียบดินมาแต่สมัยก่อน อาจจะกลายเป็นนายทุน, เป็นสามัญชนเพราะการล้มละลายทางเศรษฐกิจหรือกลับกลายเป็นผู้ถูกขูดรีดอย่างแสนสาหัสไปแล้วก็ได้ ศักดินาหลายคนในปัจจุบันนี้ ไม่นุ่งผ้าโจงกระเบน พวกเจ้าแม้ที่เป็นเจ้าแผ่นดินด้วยซ้ำ แต่ไม่ได้เป็นศักดินาก็มีถมไป เช่น พระเจ้าหลุยส์ ฟิลิปส์ (Louis-Philippe) ของฝรั่งเศสในกลางคริสต์ศตวรรษที่ ๑๙ ไพล่ไปเป็นตัวแทนของพวกกระฎุมพีและโดยเฉพาะนายทุนขุนคลัง! ดังนั้นการที่จะชี้ว่าใครเป็นศักดินาโดยดูที่ขนาดของตีนหรือชาติกําเนิดจึงไม่ถูกต้องโดยสิ้นเชิง

ถ้าเช่นนั้นแล้ว การที่จะพิจารณาว่าใครเป็นศักดินาหรือไม่นั้น เราจะดูที่ไหน?

คําตอบก็คือเราต้องดูที่ "ความสัมพันธ์ในการผลิต" (Produc-