หน้า:ไทยสถาปนากษัตริย์เขมร - สนร - ๒๕๐๕.pdf/106

พระบรมราชโองการให้องค์สมเด็จพระนโรดม

ถวายคำชี้แจงเรื่องทิ้งเมืองหนีสนองโส

ด้วยมีพระบรมราชโองการดำรัสเหนือเกล้าฯ สั่งให้เจ้าหมื่นศรีสรรักษ หัวหมื่นมหาดเล็ก มาแจ้งความแก่องค์พระนโรดมฯ ว่า องค์สมเด็จพระหริรักษาฯ ออกมาเป็นเจ้าครอบครองกรุงกัมพูชาธิบดี ก็มีหนังสือใช้พระยาพระเขมรเข้ามาเฝ้าทูลละอองฯ ไม่ขาดเสมอต้นเสมอปลาย ครั้นได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติพระบรมราชาภิเศกแล้ว องค์สมเด็จพระหริรักษฯ ก็ยิ่งสนิท หมายเอาพระบารมีเป็นที่พึ่งในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการสิ่งใดก็ได้มีพระราชหัตถเลขาไปมาเยี่ยมเยืยนมิได้ขาด ครั้นองค์สมเด็จพระหริรักษฯ ถึงแก่พิราลัยแล้ว ก็ได้มีตราออกไปให้องค์พระนโรดมฯ ว่าราชการบ้านเมือง จัดแจงทำการเผาศพองค์สมเด็จพระหริรักษฯ เสร็จแล้วจะได้เศกองค์พระนโรดมฯ เป็นเจ้าปกครองแผ่นดินสืบวงศตระกูลต่อไป องค์พระนโรดมกับองค์วัตถามาเกิดวิวาทรบพุ่งกัน ไพร่บ้านพลเมืองกำเริบขัดแขง ไม่นับถือเจ้านายให้เป็นลำดับตามผู้ใหญ่ผู้น้อย มาแตกร้าวเป็นสองจิตสามใจไปดังนี้ เป็นที่รำคาญพระราชหฤทัยนัก ทรงพระราชดำริจะใคร่ระงับพระยาพระเขมรราษฎรที่แตกร้าวให้ปรองดองสมัครสมานต่อองค์พระนโรดมฯ ให้ได้กลับไปเป็นเจ้าครองบ้านเมืองตามกระแสพระราชดำริไว้แต่ก่อน แต่ยังไม่ทราบถ้อยความชัดแน่ว่า ตั้งแต่องค์พระนโรดมฯ ออกไปเป็นมหาอุปราชเมืองอุดงมีไชย จนองค์สมเด็จพระหริรักษฯ ถึงแก่พิราลัย จนเข้ามาอยู่ ณ เมืองพระตะบอง ถ้อยความจะมีอยู่สักกี่เรื่อง องค์พระนโรดมฯ จะขอเอาพระบารมีเป็นที่พึ่งแล้ว ก็ต้องชี้แจงบอกกล่าวให้ชัดแจ้ง จะได้ทรงพระราชดำริผันผ่อนให้ควรแก่การ ข้อหนึ่ง ทราบความเข้ามาถึงกรุงเทพฯ ว่า องค์พระนโรดมฯ ออกไปถึง