หน้า:ไทยสถาปนากษัตริย์เขมร - สนร - ๒๕๐๕.pdf/125

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๐๗

ที่เจ้าเขมรใช้ให้ไปอยู่เมืองไซ่ง่อน

๑๐.นั้น ถ้ามีลูกค้านำสรรพสินค้าแต่ประเทศอื่น นอกจากฝิ่น เข้าไปขายเมืองเขมร ถ้ามีหนังสือขุนนางเมืองไซ่ง่อนเบิกให้ขึ้นมานั้น ด่านเขมรชักภาษีไม่ได้ ถ้าลูกค้านำฝิ่นมาขาย ด่านเขมรชักภาษีได้

๑๑.นั้น ที่ตรงสินค้าทุกสิ่งที่บันดาลูกค้านำแต่เมืองเขมรไปเมืองญวน ถ้านายภาษีเขมรชักภาษีเสร็จแล้ว ถ้าตังเค้ามีหนังสือขุนนางเขมรเบิกให้ แล้วขุนนางกงศุลฝรั่งเศสเขียนชื่อในหนังสือนั้นด้วย จึ่งลงไปขายในเมืองขึ้นฝรั่งเศส ยกไม่ชักภาษี

๑๒.ถ้ามีฝรั่งเศสเป็นนักปราชญ์ผู้ใด ๆ เข้ามาอยู่ในเมืองเขมร ให้บอกขุนนางผู้ใหญ่เขมรให้รู้ บรรดาขุนนางเขมรให้ช่วยคิดไปมาให้ดี

๑๓.นั้น ถ้ามีเรือสำเภาฤๅกำปั่นฝรั่งเศสมีโจรผู้ร้ายปล้นที่ใดแขวงใดขึ้นเมืองเขมร เมื่อใดขุนนางเขมรแขวงนั้นได้รู้แล้ว มีแต่พินิจพิเคราะห์จะจับทำโทษอ้ายผู้ร้ายตามกฎหมาย แลสิ่งของนั้น ถ้าเป็นประการใด ๆ ให้มอบกลับไปให้เจ้าของ ฤๅส่งไปขุนนางฝรั่งเศส จะได้นำไปให้เจ้าของ ถ้าจับอ้ายผู้ร้ายนั้นไม่ได้ สิ่งของก็ไม่เห็นทั้งสิ้น ถ้าขุนนางเขมรได้สืบสื่งของแลผู้ร้ายนั้นไม่เห็นแน่นอนแล้ว สิ่งของไม่ต้องใช้ ไม่มีโทษเลย ที่ตรงฝรั่งเศสที่อยู่เมืองเขมร ถ้ามีโจรผู้ร้ายลักนั้น ความก็เหมือนกัน

๑๔.นั้น ถ้าเรือฤๅสำเภาเขมรผู้ร้ายปล้นฤๅผู้ร้ายลักในแผ่นดินฝรั่งเศส ขุนนางฝรั่งเศสที่อยู่ใกล้สำเภานั้น เมื่อใดได้รู้แล้ว มีแต่อุตส่าห์หาให้เห็น ให้จับอ้ายผู้ร้ายนั้นทำโทษตามกฎหมาย ที่ตรงสิ่งของ ถ้าหาเห็น มีแต่มอบกลับไปให้เจ้าของ ถ้าเจ้าของไปหาย จะมอบสิ่งของนั้นไปให้ขุนนางเขมร จะไก้ฝากไปให้เจ้าของ อุปมาถ้าขุนนางฝรั่งเศสอุตส่าห์สิบหาอ้ายผู้ร้าย แล