จดหมายมายังพระยาสุรวงศ์วัยวัฒน ราชทูต พระราชเสนา อุปทูต ให้ทราบ หนังสือฉบับนี้เห็นจะพบท่านที่สิงคโปรกระมัง เรือยงยศอโยชฌิยา ฯข้าฯ ให้ลงไปคอยรับหนังสือเมล์ที่เมืองสิงคโปรแต่วัน ๕ ๔ฯ ๗ ค่ำ[1] กลับมาถึงกรุงเทพฯ วัน ๗ ๕ฯ ๗ ค่ำ[2] คราวเรือนี้หามีหนังสือของทูตมาไม่ มีแต่หนังสือของพระสยามธุรานุรักษ์ฉบับหนึ่ง ลงวันที่ ๕ เดือนเม เป็นวัน ๑ ๒ฯ ๖ ค่ำ ปีเถาะ นพศ๑ก๗[3] แลลงวันที่ ๑๐ เดือนเม เป็นวัน ๖ ๗ฯ ๖ ค่ำ ความในหนังสือพระสยามธุรานุรักษ์สองฉบับนั้นก็เป็นแต่พูดยกตัวไปว่า ตัวมีความชอบ คอร์นเวอนแมนต์เขานิ่งเสียไม่รับทูตสยามถึงเกือบสองเดือนแล้ว ตัวได้ตะกุยตะกายช่วยมาก เขาจึงกลับรับ จนจวนจะได้เฝ้าเอมเปเรออยู่แล้ว การก็คงจะสำเร็จดังประสงค์ลงบ้าง ปลายว่า เอมเปเรอจะให้กงศุลเยเนราลเข้ามาอยู่ในกรุงเทพฯ จะให้มาชำระความทั้งปวงที่คอร์เวอนแมนต์สยามกับกงศุลออบาเรตแลกงศุลก่อน ๆ วิวาทกันอยู่นั้นให้สำเร็จ เพราะฉะนั้น ขอให้ ฯข้าฯ ตั้งตัวพระสยามธุรานุรักษ์เป็นแอมเบฉาโด[4] ของสยามอยู่กรุงปารีส โดยไปภายหน้า มีถ้อยความอะไรก็จะได้ว่ากัน ไม่ต้องแต่งทูตออกไป และอวดไปว่า เฝ้าแหนเพดทูลแอมเปเรอได้ กับคนนั้นก็รู้จัก กับคนนี้รู้จัก วันนั้นคนนี้เชิญมากินโต๊ะ วันนี้คนนั้นเชิญมากินโต๊ะเพ้อไป แต่หนังสือสองฉบับนั้นก็เป็นอันมาก่อนวันทูตเข้าไปเฝ้าแอมเปเรอ ๒ วัน มาถึงกรุงเทพฯ ทีหลัง ข่าวที่บอกมาทางเตเลแกรฟว่าได้เฝ้านั้น ๑๔ วัน
หน้า:ไทยสถาปนากษัตริย์เขมร - สนร - ๒๕๐๕.pdf/144
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
พระราชหัตถ์เลขาพระราชทานราชทูต
ทรงเล่าถึงความโอ่อวดของพระสยามธุรานุรักษ์กับพระสยามานุกูลกิจ