หน้า:Kotmai Mueang Thai 1882 vol 2.pdf/240

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
239
ลักษณอาญาราษฎร

สุภาตระลาการพิจารณาก็ดี ท่านว่าเลมิด ให้ไหมโดยยศถาศักดิ์เปนพิไนยหลวง ๚ะ

๔๒มาตราหนึ่ง ข้าหนีเจ้า ๆ ข้าไปตามภบเข้า เอาตัวใส่สังขลิกบัญชรมาส่งให้แก่ตระลาการก็ดี เขาเอาไว้ใส่สอยก็ดี ท่านว่าจะเอาเจ้าเงินนั้นเปนอาญามิได้ ๚ะ

๔๓มาตราหนึ่ง ผู้ใดเปนความกันด้วยไพร่หมู่ พระสุรัศวดียังพิจารณาอยู่ ฝ่ายข้างหนึ่งเกาะเอาคนในฟ้องนั้นไปจำจองมัดผูกตีโบยทำโทษด้วยประการใดก็ดี เอาไปศักเข้าหมู่เสียก็ดี ท่านว่าผู้นั้นเลมิด มันบังอาจทำเหนือฟ้อง ให้ไหมโดยยศถาศักดิ์ตามพระราชกฤษฎีกา

๔๔มาตราหนึ่ง ผู้ใดมาฟ้องกฎหมายว่ามีผู้ให้สารกรมธรรมแลหนังสือสัญญาจำนำสำคัญแก่มัน มันเอามาให้เรียกยังสุภาตระลาการ ๆ เกาะได้ตัวลูกนี่มาพิจารณา ถ้าเปนสัตย ท่านให้เรียกเอาทรัพย์นั้นให้แก่มัน ถ้าเจ้านี่มิให้สารกรมธรรม แลมันมาให้เรียก ท่านว่ามันผู้นั้นเลมิด ให้ทวนด้วยไม้หวาย ๓๐ ที แล้วให้เอาทุนในเอกสารตั้งไหมทวีคูณ ยกทุนให้แก่เจ้าของ เหลือนั้นเอาเปนพิไนยหลวง ๚ะ

๔๕มาตราหนึ่ง ผู้พิจารณาความในกรมใด ๆ กรมนั้น ๆ พิจารณาความมิเลอียด แลพิจารณาไม่ต้องในคำหาคำให้การ แลพิจารณาความเหลือขาดผิดสำนวน คู่ความติดใจทุเลาท้วงติง ผู้พิจารณามิรับว่ามิเปนทุเลา เมื่อเอามาพิจารณาพิภาคษาได้ความว่าคู่ความทุเลาท้วงติงนั้นชอบ ให้ไหมผู้พิจารณาซึ่งมิรับทุเลาเขานั้นเปนข้อเลมิดโดยยศถาศักดิ์

๔๖มาตราหนึ่ง ฝูงทวยราษฎรทั้งหลายตีด่ายื้อชักผลักไสกัน สิ่งสีนพรัดพรายตกหาย แลมาร้องฟ้องท่านให้พระสุภาวดีพิจารณาดู ถ้าสีนนั้นตกหาย จึ่งให้ผู้ยื้อชักใช้กึ่งหนึ่ง ถ้าสีนหายนั้นน้อย มันว่าหายมาก