หน้า:Phongsawadan Phonnarat 2505.djvu/4

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
คำนำ

สำนักพิมพ์คลังวิทยาได้ขออนุมัติจัดพิมพ์หนังสือพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาเพื่อจำหน่ายแก่ผู้ที่สนใจ กรมศิลปากรพิจารณาแล้วไม่ขัดข้อง อนุญาตให้จัดพิมพ์จำหน่ายได้

หนังสือพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับนี้มักเรียกกันในหมู่นักประวัติศาสตร์ว่าพระราชพงศาวดารฉบับพิมพ์ ๒ เล่มบ้าง พระราชพงศาวดารฉบับหมอบรัดเลบ้าง ทั้งนี้เพราะพระราชพงศาวดารฉบับนี้ หมอบรัด หมอสอนศาสนาชาวอเมริกันซึ่งตั้งบ้านเรือนและโรงพิมพ์อยู่ ณ ปากคลองบางหลวง จังหวัดธนบุรี ได้ตีพิมพ์ขึ้นจำหน่ายเป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๗ และพิมพ์เย็บเล่มเป็นหนังสือ ๒ เล่มจบ จึงเรียกชื่อกันมาดังนั้น ต่อมาเข้าใจกันว่า พระราชพงศาวดารความนี้เป็นสำนวนที่สมเด็จกรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรงเรียบเรียงร่วมกับสมเด็จพระพนรัตน์วัดพระเชตุพน พระอาจารย์ของท่าน จึงเรียกเป็นที่หมายรู้กันในหมู่นักประวัติศาสตร์ชั้นหลังนี้ว่า พระราชพงศาวดารฉบับสมเด็จกรมพระปรมานุชิต แต่ต่อมาได้มีผู้ถกเถียงกันว่า พระราชพงศาวดารฉบับกรมพระปรมานุชิตนี้ สมเด็จกรมพระปรมานุชิตมิได้ทรงแต่ง เพราะในรัชกาลที่ ๑ นั้น พระองค์ยังทรงพระเยาว์อยู่ ไม่สามารถจะทรงแต่งได้

กรมศิลปากรจึงได้ตรวจสอบข้อความในพระราชพงศาวดารฉบับกรมพระปรมานุชิตนี้โดยละเอียด และได้ค้นหาหลักฐานอื่น ๆ ประกอบด้วยแล้ว ได้หลักฐานเรียงกันเป็นลำดับมาดั่งนี้

พระราชพงศาวดารฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) มีบาทแผนกในต้นเรื่องว่า

“ศุภมัสดุ ศักราช ๑๑๕๗ ปีเถาะ สัปตศก (พ.ศ. ๒๓๓๘) สมเด็จพระบรมธรรมิกมหาราชาธิราช พระเจ้าอยู่หัวผ่านถวัลราชย์ ณ กรุงเทพทวาราวดีศรีอยุธยา เถลิงพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ทรงชำระพระราชพงศาวดาร”