หน้า:Phra Ratcha Lanchakon 2493.djvu/15

หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

จีนเขาไม่เซ็นชื่อ ส่วนตราครั่งนั้นมาทางตะวันตก มีทางอินเดียเป็นต้น จึงมีคำว่า 'มุทรา' อันแปลว่า แหวนตรา แต่เขาจะเซ็นชื่อด้วยหรือไม่นั้นไม่ทราบ แต่ฝรั่งนั้นเห็นเซ็นชื่อและประทับตราครั่งด้วย ที่ปิดตราดุนนั้นเป็นสมัยใหม่ (ลางทีจะเป็นเก่าก็ได้ จึงมีคำว่า 'ปิดตรา') แต่ก่อนเราใช้ประทับตราและเขียนชื่อบอกตำแหน่งด้วย แต่จะเป็นลายเซ็นใครก็ได้ ดั่งมีตัวอย่างในท้องตราของเก่า"

พระราชลัญจกรซึ่งคงใช้อยู่

พระราชลัญจกรสำหรับสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินที่เป็นของเก่าและยังคงใช้ประทับในราชการต่าง ๆ อยู่ มีองค์ที่สำคัญ คือ

๑.พระราชลัญจกรมหาโองการ

๒.พระราชลัญจกรพระครุฑพาห

๓.พระราชลัญจกรหงสพิมาน

๔.พระราชลัญจกรไอราพต

พระราชลัญจกรเก่าสำหรับแผ่นดิน ๔ ดวงนี้ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศนานุวัดติวงศ์ทรงสันนิฐานว่า "หมายเอาองค์เทวราช เดิมทีจะไม่กล้าทำองค์เทวรูป จึงทำแต่เครื่องหมาย คือ 'มหาโองการ' หมายองค์พระอิศวร เอาตาที่สาม