หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๗๒
ทาษ
ทาษ ๗ ประการดั่งนี้ควรจะใช้ได้ |
อนึ่ง ทาษอันมิควรจะใช้ได้นั้น ๖ ประการ มีบาฬีดังนี้ |
- มุญฺจนา ภิกฺขุทาสา จ พฺราหฺมณทานทาสกา[1]
- ทาโส เม ติ ภิกฺขุํ อตฺถิสิลา อญฺเญชนา
- เขตฺตทาสา ติ ฉฏฺเฐว ทาสกมฺเม น ลพฺภเร
อธิบายว่า ฉฏฺฐ เอว ทาสา อันว่าทาษไม่ควรจะว่า ทาษไม่ควรจะใช้ มี ๖ ประการ มุญฺจนา[2] จ คือทาษอันโปรดเสียมิได้ใช้ ๑ ภิกฺขุทาสา จ คือทาษอันตนโปรดให้บวดเปนสมณ ๑ พฺราหฺมณทานทาสกา[3] คือทาษอันตนโปรดให้ไปแก่พราหมณหนึ่ง ทาโส เม ติ ภิกฺขุํ ภิกฺขุ คือภิกษุต่อภิกษุจะว่ากัน[4] เปนทาษนั้นมิได้ ๑ อตฺถิสิลา อญฺเญชนา คือผู้อื่นอันมั่นในศิลาธิคุณมาพึ่งพำนักอยู่ จะว่าเปนทาษนั้นมิได้ ๑ เขตฺตทาสา คือผู้มาอาไศรยอยู่ในคามเขดที่เรือนสวนไร่นาแห่งตน ตนจะว่าผู้นั้นเปนทาษมิได้ ๑ เปน ๖ ประการด้วยกัน ทาษ ๖ ปรการนี้ ทาสกมฺเม น ลพฺภเร อันบุทคนมิควรจะพึ่งใช้ในทาษกรรมกรแห่งตนได้ |
ทีนี้ จะกล่าวสาขคดีอันมีตามมูลคดีวิวาท โดยพระราช |
ม.ธ.ก.