คำแปลธรรมเทศนาของพระโลกนาถ/ธรรมเทศนา/3

พระธรรมเทศนา พระโลกนาถ

เป็นปลาทำไมเล่า? ปลานั้นเป็นทาสของชิวหา มันจะกินเหยื่ออย่างจะกละ กลืนเบ็ดลงไป แล้วก็ตกอยู่ในอำนาจของนายพรานเบ็ด ดังนั้น อย่าทำตนเป็นปลา อย่าเป็นทาสแห่งชิวหา อย่าเสพเนื้อสัตว์ (เหยื่อ) เป็นคนรับประทานแต่ผักเถิด! ถ้าท่านกินเนื้อสัตว์ พระยามาร นายพรานเบ็ด จะจับท่านได้ด้วยขอเบ็ด และท่านก็จะตกทุกข์อยู่ในนรก เนื้อสัตว์ทั้งหลายนั้นคือเหยื่อ เนื้อสัตว์ต้องมีขอเบ็ดอยู่ด้วยเสมอ จะแยกเนื้อสัตว์จากขอเบ็ดไม่ได้ จะแยกขอเบ็ดจากเนื้อสัตว์ก็ไม่ได้ เมื่อท่านกลืนเนื้อสัตว์ ท่านก็จะต้องกลืนขอเบ็ดลงไปด้วย ถ้าท่านไม่ชอบขอเบ็ด ท่านก็ต้องพยายามเลิกเนื้อสัตว์ และเป็นผู้เสพแต่ผัก

สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ว่า “สิ่งทั้งปวงเป็นของร้อน จักษุก็ร้อน โสตะก็ร้อน ฆานะก็ร้อน ชิวหา โผฏฐัพพะ และมโนก็ร้อน ร้อนเพราะไฟอะไร? ร้อนเพราะไฟแห่งความกำหนัด ความโลภ ความโกรธ ความหลง ความเกิด ความแก่ ความเจ็บ ความตาย ความโศก ความพิไรรำพัน ความเสียใจ ความคับใจ ความคิดไม่สมหวัง” เพราะฉะนั้น ระวังชิวหาไว้ รับประทานด้วยความปราศจากตัณหา จงให้ผักแก่ลิ้น อย่าให้เนื้อ

ท่าน ไพฐาโครัส กล่าวว่า :-

อย่าได้ปลิดชีพที่ท่านให้เกิดไม่ได้ เพราะของทุกสิ่งมีสิทธิ์เท่ากันในการที่จะมีชีวิตอยู่
จงบำรุงชีพแต่ด้วยผลาหาร (พืชผักผลไม้ต่างๆ)
และทำให้รสแห่งการกระหายโลหิตสิ้นสุดลง

พยายามเป็นผู้กินแต่ผักเถิด! ผลาหารจะไม่ฆ่าท่านได้ มีชีวิตอยู่เชื่องๆ อย่างช้างดีกว่าที่จะดุร้ายอย่างเสือ มังสาหารจะทำให้ท่านดุร้ายอย่างสัตว์ที่เสพแต่เนื้อ เช่น สิงโต เสือโคร่ง เสือดาวฯลฯ ผลาหารจะทำให้ท่านสงบเสงี่ยมอย่างสัตว์ที่เสพแต่หญ้า เช่น โค กวาง แพะ แกะ ฯลฯ จงเป็นมิตรกับตนเอง อย่าเป็นศัตรูกับตน มังสาหารทำให้เกิดโลภะ โทสะ โมหะ ทุกข์ ความใคร่ ความโกรธ ความโฉดเขลา และความเจ็บปวด มังสาหารเป็นภัยแก่การภาวนา เหตุใดเล่า เพราะเหตุว่า มันทำให้เกิดตัณหาและราคะ จะมี “ฌาน” ไม่ได้เลยในเมื่อยังมีตัณหาราคะ และ ปัญจนิวรณ์อยู่ (ปัญจนิวรณ์ คือเครื่องกีดกันอารมณ์ 5 ประการ มี กามฉันท์- มีความใคร่ในกาม 1 พยาบาท-ความพยาบาท 1 ถีนะมิททะ-ความซึมเซาง่วงงุมแห่งจิตและร่างกาย 1 อุทัจจกกุจจ-ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ 1 และวิจิกิจฉา-ความสงสัยลังเลใจไม่แน่ใจ 1) ผลาหารทำให้น้อยลงซึ่งความใคร่ ความโกรธ ความโฉดเขลา และความเจ็บปวด ผลาหารดีเยี่ยมเพื่อการภาวนา และนำความปีติมาให้

การฆ่าสัตว์ทำให้เกิดการฆ่าคน เพราะการฆ่าคนนั้น ห่างจากการฆ่าสัตว์เพียงขั้นเดียวเท่านั้น ขอให้ดูสถิติของความอาชญาในประเทศตะวันตก ที่เสพเนื้อสัตว์กัน มีนักโทษอาชญามากกว่าประเทศอินเดียที่เสพแต่ผักถึง 8 เท่า ดูการมหาสงคราม ปี ค.ศ. 1914–1918 ประเทศที่เสพเนื้อสัตว์เชือดคอกันเองอย่างป่าเถื่อนเพียงใด และที่เมืองชิกาโกนั้นเล่าก็เป็นโรงฆ่าสัตว์ของโลก เป็น “นครของอาชญาแห่งประทุษกรรมต่อมนุษย์ชาติ”

ครั้งหนึ่ง ขณะที่ชาวนาผู้หนึ่งกำลังขับเกวียนอยู่ ได้เกิดความคิดประหลาดขึ้น จึงกล่าวแก่เพื่อนที่นั่งมาข้างๆ ว่า เนื้อสัตว์เป็นสิ่งที่ต้องการเพื่อทำให้เกิดกระดูก จะทำกระดูกจากผักนั้นไม่ได้” ชาวนาผู้นั้นยังมิทันได้จบประโยคคำพูด พ่อโคก็กระชากเกวียนไป จนชาวนาผู้นั้นเกือบตกจากที่นั่ง เป็นการพิสูจน์ด้วยกำลังให้เขาเห็นว่าหญ้านั้นดอก (คือกำลังนี้) ไม่ใช่เนื้อสัตว์ ที่พูดว่าเป็นของดีเยี่ยมในโลก ในการกระทำให้เกิดกระดูก

เมื่อท่านเกิดมา กระดูกของท่านก็เจริญขึ้นด้วยน้ำนมของมารดา บัดนี้ท่านโตแล้ว ท่านจะทำให้เกิดกระดูกได้ด้วยน้ำข้าว น้ำข้าวเป็นอาหารดีเยี่ยมในโลก สำหรับร่างกายและดวงจิต พระบรมศาสดาของเราจะได้ตรัสรู้พระอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ด้วยการบริโภคเนื้อสัตว์ก็หาไม่ พระองค์ทรงตรัสรู้ด้วยการบริโภคน้ำข้าว อาหารที่ประเสริฐสุดสำหรับบำเพ็ญญาณ

เป็นทาสของชิวหาทำไมเล่า? ทำไมจึงเป็นแมงกะพรุน? ทาสของลิ้นเป็นสิ่งที่ขี้ขลาดทางใจ ในเมื่อใจมีกำลังมากกว่าลิ้น พระพุทธศาสนาสอนให้เป็นไททั้งภายในและภายนอก การเป็นทาสก็เท่ากับเป็นผู้นอกศาสนาพุทธ “เท่าที่ปรากฏมาแล้ว พระพุทธศาสนาเป็นทนายให้แก่เสรีภาพของมนุษย์อย่างประเสริฐสุด” นิพพานคือเสรีภาพทั้งภายในและภายนอก การเป็นทาสก็คือการสละนิพพาน

ถ้าท่านเป็นทาสของชิวหา ถ้าท่านชอบลิ้มรสเนื้อสัตว์ ทำไมท่านไม่เฉือนชิ้นเนื้อจากขาของท่าน แล้วรับประทานเล่า? ทำไมท่านถึงจะเอาเนื้อจากขาของญาติของท่าน คือสัตว์ทั้งหลายเล่า?

เนื้อที่มีรสโอชะที่สุด ก็คือเนื้อที่ซื้อมาด้วยราคาแพงที่สุด ก็เมื่อเนื้อของท่านหาค่ามิได้ เนื้อของท่านก็มีรสโอชะเยี่ยมกว่าเนื้อทั้งหลาย เหตุฉะนั้น ขอให้งดเนื้อแพะ แกะ โค กระบือฯ ไว้เถิด รับประทานเนื้อขาของท่านเองก็แล้วกัน

ถ้าการที่จะเอาเนื้อจากขาท่านไป เพื่อประโยชน์ของท่านเอง เป็นการเจ็บปวดรวดร้าวแล้ว ก็เป็นสิ่งที่แน่นอนอย่างยิ่งที่สัตว์นั้นๆ จะต้องเจ็บปวดรวดร้าวยิ่งกว่า ในการที่จะต้องสละเนื้อของมันทั้งตัว เพื่อประโยชน์ของท่าน แน่แล้วที่อกุศลเจตนาของมนุษย์นั้น ไม่มีที่สิ้นสุด มนุษย์ทำแก่สัตว์เหมือนท่อนไม้

ถ้าท่านกระหายเนื้อสัตว์จริงๆ ท่านควรจะไปหาวัว แล้วพูดว่า “ท่านโคเอ๋ย! ขอได้โปรดให้เนื้อจากขาของท่านเถิด” ถ้าวัวอนุญาตแก่ท่าน ท่านก็เอาเนื้อไปเถิด! มิฉะนั้นแล้ว อย่าเลย การเอาเนื้อจากสัตว์ โดยไม่ได้รับความยินยอมของสัตว์นั้น เป็นการกระทำผิด อทินนาทาน-ลักทรัพย์ฯ ประกอบกับปาณาติบาตฯ ฆ่าสัตว์ด้วย

พระโพธิสัตว์ของเรา ทรงประทานพระวรกายของพระองค์ทั้งสิ้น ให้แก่แม่เสือหิวตัวหนึ่ง นั่นเป็นทานปรมัตถ์ (การให้ทานที่ประเสริฐยิ่ง) โดยแท้ เป็นปรมัตถ์ด้วยใจสมัคร แต่ท่านไม่มีสิทธิ์ที่จะบังคับให้โคกระทำทานปรมัตถ์ เป็นปรมัตถ์ที่บังคับเอา เพื่อประโยชน์ของท่านเอง จงทำทานปรมัตถ์เพื่อผู้อื่นเถิด แต่อย่าขอให้ผู้อื่นทำทานปรมัตถ์ เพื่อประโยชน์ของท่านเลย

จงพยายามเป็นผู้เสพแต่ผัก รับประทานด้วยความโศกาลัย อย่างบิดามารดาที่กินเนื้อบุตรของตนเองในทะเลทราย เพื่อจะข้ามทะเลทรายนั้นไป เรื่องเป็นดังนี้ คือ มีสามีภรรยาคู่หนึ่ง ได้เดินทางข้ามทะเลทรายแห่งหนึ่งไป พร้อมกับบุตรชายหัวแก้วหัวขวัญคนเดียวของตน ขณะนั้นได้ขาดเสบียงอาหารลง ทางที่จะเดินไปก็ยังอยู่อีกไกล บิดามารดาจึงได้ตกลงกันด้วยความเศร้าสลดใจว่า ตายคนเดียวดีกว่าจะตายทั้งสามคน ดังนั้น บิดามารดาคู่นั้นจึงได้ฆ่าบุตรชายคนเดียวของตนนั้นเสีย แล้วเอาเนื้อมาสู่กันกินทั้งชิ้นแห้งและชิ้นสด เพื่อข้ามทะเลทรายนั้นไปจนได้

สมเด็จพระพุทธองค์ของเราได้ทรงตรัสไว้ว่า “บิดามารดาคู่นั้นจักต้องกินเนื้อทารกไปพลาง และขอทวงไปพลางว่า ลูกคนเดียวของเราไปไหนเสีย? ลูกคนเดียวของเราไปไหนเสีย?”

“ดูกร ภิกษุทั้งหลาย ท่านจะคิดหรือบิดามารดานั้นเสพอาหารเพื่อเล่น หรือเพื่อรส หรือเพื่อความงดงามแห่งร่างกาย หรือเพื่อความอ้วนพี?”

“มิใช่เช่นนั้น พระพุทธเจ้าข้า”

“บิดามารดาคู่นั้นมิได้เสพอาหาร เพื่อที่จะข้ามทะเลทรายนั้นไปดอกหรือ?”

“เป็นเช่นนั้น พระพุทธเจ้าข้า”

“ภิกษุทั้งหลาย ถ้าเช่นนั้นเรากล่าวว่า เนื้ออาหารจักต้องถือเป็นเช่นเดียวกัน” อาหารคือเนื้อของทารก เพราะฉะนั้นอย่าเสพเพื่อรสอร่อย จงเสพด้วยโศกาลัยอย่างกับกินเนื้อบุตรคนเดียวของท่านเอง เสพแต่เฉพาะเพื่อจักข้ามโอฆะสังสาร เสพแต่เฉพาะเพื่อดำเนินตรงไปนิพพานเถิด! (เสพชั่วคราวในยามจำเป็นนั้น)

เนื่องจาก “ชีวิตนั้นเป็นโรคาพาธที่ยาวนาน” จึงควรใช้และถืออาหารเหมือนหนึ่งว่าเป็นยาบำบัดโรค การบริโภคอาหารนั้นเป็นบาปเสมอ ถ้าเราเสพโดยมีตัณหา แต่ถ้าเราบริโภคโดยปราศจากตัณหาแล้ว ก็เป็นการถูกต้อง อาหารคือเนื้อทารก อย่าเสพเพื่ออยู่ในโลก แล้วกระทำการฆาตกรรมตลอดไป บริโภคเพื่อหนีให้พ้นจากภพ แล้วก็หยุดฆาตกรรมได้จนกาลอวสาน

จงพยายามเป็นผู้รับประทานแต่ผัก สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเราได้ทรงตรัสไว้ว่า เป็นความยากอย่างยิ่งที่จะหาสัตว์โลกสักตนหนึ่งที่ไม่ใช่ แม่ พ่อ พี่ น้อง ปู่ ย่า ตา ยาย ป้า น้า อา ลุง ฯลฯ ของเราในชาติก่อนๆ เพราะสังสารวัฏนั้นไม่มีที่สิ้นสุด และสังสารวัฏนั้นก็ไม่มีที่ตั้งต้น เพราะฉะนั้น ขณะใดที่ท่านรับประทานเนื้อสัตว์ เนื้อปลา หรือไข่ ท่านจงเชื่อแน่ได้เถิดว่า ท่านได้กินญาติพี่น้องของท่านเองในชาติก่อนๆ นั้นแล้ว น่าเศร้าสลดใจไหมเล่า?

ขอให้ระลึกไว้ว่า ญาติพี่น้องของคนคนหนึ่งถึงสองแสน จะต้องถูกฆ่าเพื่อยังชีพคนนั้นเอง น่าเศร้าสลดใจมากไหมเล่า? เพราะฉะนั้น โปรดสอนบุตรหลานของท่าน ให้เป็นคนกินแต่ผักเสียเดี๋ยวนี้เถิด! แล้วเขาจะไม่ได้ฆ่าและกินท่าน เมื่อท่านกลับไปเกิดเป็น โค กระบือ หรือปลาต่างๆ อีก (จงทำบุญสอนเขาไว้ก่อน)

“คนป่าที่เกาะบอเนียวนั้นเขากินญาติของเขาเอง จึงถูกเรียกว่าเป็นมนุษย์กินคนที่ป่าเถื่อน แต่อารยชนที่กินพ่อแม่พี่น้องของเขาเองนั้น ก็ควรจะเรียกได้เหมือนกันว่า เป็นมนุษย์กินคนที่เจริญแล้ว.”

ถ้าท่านดื่มน้ำนม โคก็เป็นมารดาของท่าน ท่านจะกินมารดาของท่านอย่างไรได้?

เราเป็นผู้แทนของสัตว์ เราจักได้ยินเสียงร้อง เสียงครางของสัตว์นั้น.

ท่านมีความกรุณาอยู่หรือไม่? ถ้าท่านมีความกรุณาหรือท่านเป็นสาวกของสมเด็จพระพุทธองค์แล้ว ทำไมท่านยังกินเนื้อสัตว์อยู่เล่า? ถ้าท่านไม่มีความกรุณา ท่านก็เป็นสาวกของพระยามาร ท่านจะเรียกตนเองว่าเป็นพุทธศาสนิกชนอย่างไรได้? มารนั้นไม่ชอบการเทศนาให้กินผัก มารชอบเทศนาให้กินเนื้อสัตว์ ขอให้ท่านเลือกเอาจะเป็นพุทธสาวก หรือ มารสาวก? จะเป็นผู้กินเนื้อหรือจะเสพแต่ผัก.?

ก่อนอะไรๆ ทั้งสิ้น ขอให้จำไว้ว่า “พระธรรมวินัยโดยย่อนั้น คือ เมตตาแก่สัตว์ทั้งหลาย” ปราชญ์ย่อมเชื่อมั่นว่า เมตตานั้นมีอยู่ในพระสัจธรรมทั้งสิ้น อหิงสา ปรมา ธมฺมา ความไม่เบียดเบียนกันเป็นธรรมะสูงสุด เมตตาแก่สัตว์ทั้งหลาย เป็นประมวลของธรรมวินัย ทั้งสิ้น.

ชีวิตนั้นสั้นนัก และนรกก็ใกล้เข้ามาแล้ว เพราะฉะนั้น จงหมั่นระวังตนและเป็นผู้เสพแต่ผักเสีย ท่านไม่ทราบดอกว่า ท่านอยู่ใกล้กับนรกเพียงใด ระหว่างจิตกับชิวหานั้น อะไรมีกำลังมากกว่ากัน การเสพเนื้อสัตว์เป็นหนังสือเดินทางอย่างดีที่จะไปนรก ขอให้ตีเหล็กเมื่อยังแดงอยู่เถิด! ขอให้ดัดไม้เมื่ออ่อนเถิด! การกลับชาติในทางธรรมเท่านั้น ที่จะช่วยท่านให้รอดจากนรกไปได้ บัดนี้ เป็นเวลาที่จะต้องคิดแล้ว ท่านได้เผชิญหน้าแล้ว กับการเดินทางแผ่ศาสนาชนิดที่เพิ่งมีเป็นครั้งแรกในโลก และการเผยแผ่พระศาสนาเช่นนี้ มิได้มีมาทุกๆ วัน เพราะฉะนั้น จงกลับชาติไปในทางธรรมเสียเดี๋ยวนี้ ให้คำมั่นว่าจะเป็นผู้เสพแต่ผักเสียบัดนี้.

เอวํ

วันที่ 1 มีนาคม พุทธศักราช 2476

ดร.โลกนาถภิกขุ

พ.ศ. 2475 จาริกมาโปรดสัตว์ กรุงสยาม พักที่วัดบวรนิเวศน์ กทม. พระบาทลมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ร.7 ทรงอุปถัมภ์

พ.ศ. 2476 จาริกโปรดสัตว์ถึงนครเชียงใหม่ คณะเจ้าแก้วนวรัฐ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ทรงอุปถัมภ์

พระอริยเจ้าหรือพระอริยโพธิสัตว์ ที่ทิ้งผลงานอมตะไว้ แต่เสียดาย สาธุคุณท่านเทศนาธรรมในกรุงสยามนั้น ไม่ได้พิมพ์ไว้เลย

พลิกหน้ากระดาษ →