จารึกสุโขทัย/ตอน 3

อ่านออกสำเนียง

ด้านหน้า

. . . . . . . . . . หนักหนา จึงท่านให้ตราพระราชบรัชญบัติ . . . . . . . . . . ให้ลูกขุนมุนวานบริพารไพร่ฟ้าทั้งหลายถ้วนเมืองเล็กเมืองใหญ่ . . . . . . . . . . ราชสีมาทั้งหลายนี้ไซร้ กลางเมืองสุโขทัยอันเป็นประธานกึ่งในเมืองทํเนปร (ทอเนปร์) ชเลียง กำแพงเพ็ชร ทุ่งย้าง ปากยม สองแคว นคร . . . . . . . . . . เมืองนั้นพ่านหนีไปสู่เหย้าเรือนตน แม้นซือผู้นั้นกลาย . . . . . . . . . . ได้ไว้ข้าท่านพ้นสองวัน ครั้นรู้ว่า ข้าท่านไปสู่ตนวันนั้นจวนค่ำ และบทันส่งคืนข้าท่านกลายบ่เร่งเอาไปเวนแก่ . . . . . . . . . . ว่า ข้าทำบดี ท่านจักรู้ไปหาให้แก่เจ้าข้า พระราชบรัญบัติอนึ่งไซร้ แม้นผู้ใด . . . . . . . . . . ใหญ่สูง และบส่งคืนข้าท่าน และไว้ข้าท่านภรรยาชายาท่าน . . . . . . . . . . เลยว่า ท่านจัก . . . . . . . . . . ด้วยในขนาดในราชศาสตรธรรมศาสตรแล และท่านจักทอดสินไหมดุจดังขะโมยอันลักคนท่าน และไป่ทันเอาออกจากเมืองนั้นแล และ . . . . . . . . . . หนีไปไว้ในกลางเมือง ฯ

๏ มาตราหนึ่งโสด ลูกขุนมุนนาย . . . . . . . . . . และผู้ใดอันอยู่ภายบ้านนอก . . . . . . . . . . เมืองเล็ก ตนยังไกลจาก . . . . . . . . . . แคว้นเมืองใหญ่ทั้งหลาย ทํเนปร (ทอเนปร์) ชเลียง . . . . . . . . . . แก่ถิ่นฐานบ้านนาอันอาศัยประ . . . . . . . . . . ชั่ววันก็ดี และครึ่งวันก็ดี ผิมีข้าอันขึ้นปิกท่าน . . . . . . . . . . ข้าชีบาพระอุปัธยาจารยก็ดี อันหนีพ่านไปสู่บ้านสู่ช่องตนไปสู่อยู่เหย้าเรือน . . . . . . . . . . ก็ดี คนเอาข้าท่านหนีไปสู่จุงคืนให้ได้ไว้ข้าท่าน . . . . . . . . . . ท่านนั้นผิด . . . . . . . . . . แก่พรพเจ้าแผ่นดินแก่เจ้าบ้านเจ้าเมือง . . . . . . . . . . จริง แม้นเจ้าไทบญังไซร้ ให้ไป . . . . . . . . . . เมือง . . . . . . . . . . จักบังคับให้เจ้าข้านั้น . . . . . . . . . . ภัยอันกลัวพระ . . . . . . . . . . คนท่านและเอามามิให้พ้นชาญาท่านนั้น ขนาดราชศาสตรธรรมศาสตร ท่าน . . . . . . . . . . แต่งให้ได้แก่มัน และแก่ผู้เอาข้าท่านมานั้นสีแล ในดังนี้ ผิผู้ใดหากลเบวสและไว้ข้าท่านพ้นสามวัน คนผู้ . . . . . . . . . . นั้นไซร้ ท่านจักให้ไหมแลวันแลหมื่นพันไปจุงเถิงห้าวัน พอเป็นห้าหมื่นห้าพัน . . . . . . . . . . วันไป เช่นพ้นขนาดดิถีพอเป็นแปดวันในดังอัน และยังไว้ข้าท่านพ้นในแปดวัน สินไหมห้าหมื่นห้าพัน แม้นซึอพ้นวันหนึ่งก็ดี ท่านจักกอดสินไหมแก่มันผู้นั้นโดยขนาดดังลักสินท่าน และไปบ้านก็เอาไปจากเวียงนั้นแล เห็นแผนกตนมันอันละเมิด . . . . . . . . . . ท่านจักไหมตนขู่ท่านโดยศักดิ์ ดังขนาดธรรมศาสตรราชศาสตรโสดแล ฯ

๏ มาตราหนึ่งโสด ในบ้านผู้จักกล่าวนี้แล และมีขะโมยลักผู้คนท่านไปจอดตนก็ดี ไปกลายบ้านของตนก็ดี ขะโมยอันลักวัวควายช้างม้าสัตว์ . . . . . . . . . . อันใด ไปจอดไปกลายตนก็ดี ให้นายเจ้าบ้านเจ้าเรือน . . . . . . . . . . พิจารณา ครั้นรู้ว่า ขะโมยจริง เอาจุงได้ และเอาขะโมยนั้นอีกของ . . . . . . . . . . เจ้าไทว่า ข้าจริงจริง ขนาดอันเจ้าของบิมได้ให้คงไปตามหาสักอันดัง . . . . . . . . . .