ตำราปรุงอาหารและขนมอย่างฝรั่ง/ผู้วายชนม์

คุณหญิงม้วน วิภาคภูวดล
ชาตะ ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๒๗
มรณะ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๐๑

ประวัติ

คุณหญิงม้วน วิภาคภูวดล เป็นบุตรของพระยาโชฎึกราชเศรษฐี (เถียร โชติกเสถียร) เกิดเมื่อวันเสาร์ ขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือน ๔ ปีวอก ตรงกับวันที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๒๗ ทางสุริยคติ มีพี่น้องร่วมบิดา คือ

พระยาทิพโกษา (โต โชติกเสถียร) ถึงแก่กรรม
พระนายเสมอใจ (จู โชติกเสถียร) ถึงแก่กรรม
คุณจอมกิมเหรียญในรัชกาลที่ ๕ ถึงแก่กรรม
คุณโค้ย โชติกเสถียร ถึงแก่กรรม
พระยาธรรมจรรยานุกูลมนตรี (ทองดี โชติกเสถียร) ถึงแก่กรรม
คุณพลอย โชติกเสถียร ถึงแก่กรรม
คุณบุศย์ โชติกเสถียร ถึงแก่กรรม
คุณเทียบ ถึงแก่กรรม
คุณโอย ปาลเสถียร ถึงแก่กรรม
คุณตึง โชติกเสถียร ถึงแก่กรรม
คุณสฤษดิ์ โชติกเสถียร ยังมีชีวิตอยู่
คุณหญิงม้วน วิภาคภูวดล ถึงแก่กรรม

เมื่อวัยรุ่น ได้ถวายตัวเป็นข้าหลวงในพระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ตามประเพณีของกุลสตรีในครั้งกระนั้น ต่อมา ได้ทูลลาออกมาอยู่บ้านในความปกครองของพระยาทิพโกษาและคุณหญิงกุหลาบ ทิพโกษา ผู้เป็นพี่ ณ บ้านตำบลถนนสาธร จวบจนอายุ ๓๕ ปี จึงได้ทำการสมรสกับหลวงประมาณสถลมารค ซึ่งภายหลังได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระยาวิภาคภูวดล (ต่วน ภูมิจิตร) ได้ดำรงชีวิตร่วมกันมาด้วยความราบรื่น มีบุตรธิดา ๕ คน คือ

นางประมาณ ภูมิจิตร

นางวิภาพร ยุทธวิสุทธิ

นางกุน มีเฟื่องศาสตร์

นายดุษฎ์ ภูมิจิตร วศ.ย.

นางช่อสวรรค์ ศศะนาวิน

คุณแม่เริ่มป่วยเป็นโรคเบาหวานตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๙๒ เป็นต้นมา อาการอันเนื่องมาจากโรคเบาหวานได้กำเริบมากขึ้นในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๐๑ โดยปรากฏเป็นแผลขึ้นที่นิ้วเท้าข้างขวา ได้เข้าไปรับการรักษาพยาบาล ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ตามคำแนะนำของนายแพทย์เมื่อวันจันทร์ที่ ๑๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๐๑ อาการป่วยได้ทุเลาลงเป็นลำดับมา จนเป็นที่คาดหวังของลูก ๆ ว่า คุณแม่จะกลับไปพักผ่อนที่บ้านได้ในเร็ววัน แต่ครั้นแล้ว ในตอนเย็นวันศุกร์ที่ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๐๑ เวลา ๑๘ นาฬิกา ๔๕ นาที คุณแม่ก็จากลูกไปด้วยลมปัจจุบันโดยอาการสงบอย่างยิ่ง สุดที่นายแพทย์และพยาบาลจะเยียวยาได้ทันท่วงที ท่ามกลางความอาลัยรักอย่างสุดซึ้งของลูกและผู้ที่อยู่ใกล้ชิด รวมอายุได้ ๗๔ ปี

เป็นที่ทราบกันดีในหมู่ญาติมิตรที่สนิทและผู้ที่คุ้นเคยว่า คุณแม่เป็นผู้หนึ่งที่มีรสมือเป็นเลิศในการปรุงอาหาร ทั้งนี้ เนื่องจากมีความสนใจในวิชานี้เป็นพิเศษ ประกอบกับได้รับการฝึกหัดอบรมอย่างดียิ่งมาแต่ครั้งเมื่อรับสนองพระเดชพระคุณในพระวิมาดาเธอฯ พระองค์นั้น ซึ่งตอลดระยะเวลาที่ยังมีชีวิตอยู่ คุณแม่ได้พร่ำรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณอันล้นเกล้าของพระองค์ท่านเสมอมา ฉะนั้น ในโอกาสที่ลูกจะบำเพ็ญกุศลฌาปนกิจศพคุณแม่ครั้งนี้ จึงพร้อมใจกันจัดพิมพ์บางตอนของ "ตำราปรุงอาหารและขนมอย่างฝรั่ง" ซึ่งพระองค์ท่านได้มีพระเมตตาเป็นส่วนพระองค์ประทานต้นฉบับตำราดังกล่าวให้คุณแม่คัดลอกไว้ และเป็นเอกสารที่คุณแม่ทะนุถนอมและภาคภูมิใจมาก เป็นบรรณาการในวาระนี้

ขอกุศลผลบุญทั้งปวงซึ่งลูกได้บำเพ็ญอุทิศด้วยกตัญญูกตเวทิคุณนี้จงเป็นประหนึ่งบุญนิธิอำนวยสุขวิบากสมบัติแด่คุณแม่ในสัมปรายภพจงทุกประการ

บุตร-ธิดา
๑๗ มกราคม ๒๕๐๒