ประกาศพระราชบัญญัติและพระราชกำหนดต่าง ๆ รัชกาลที่ 6/เล่ม 12/เรื่อง 33

ประกาศ
ยกเลิกพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยคำนำนามเด็ก
พ.ศ. ๒๔๖๔

เจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิดี เสนาบดีกระทรวงวัง รับพระบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ประกาศให้ทราบทั่วกันว่า ตั้งแต่ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยคำนำนามเด็กมาแล้วนั้น ได้ทรงทราบใต้ฝ่าลอองธุลีพระบาทว่า มีบุคคลบางจำพวกได้บังเกิดความเข้าใจผิด คิดเห็นไปต่าง ๆ นา ๆ ล้วนผิดเพี้ยนจากความตั้งพระราชหฤทัยดีซึ่งได้แสดงปรากฎในพระราชกฤษฎีกานั้นทุกประการ

แท้จริงเมื่อก่อนที่ได้ประกาศพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยคำนำนามสัตรี พ.ศ. ๒๔๖๐ และ ๒๔๖๔ นั้น การใช้คำนำนามเด็กหาได้มีเปนระเบียบโดยแน่นอนอย่างใดไม่ เด็กลูกสามัญชนมักใช้เรียกกันว่า "หนูนั่น หนูนี่" บ้าง "เด็กนั่น เด็กนี่" บ้าง แลส่วนเด็กที่เปนบุตระบุตรีของผู้มีบรรดาศักดิ์ มักใช้เรียกกันว่า "คุณ" โดยเหตุที่ทรงพระราชดำริห์ว่า คำว่า "คุณ" ไม่ควรใช้ให้พร่ำเพรื่อฟั่นเฝือ จึงได้ทรงพระราชดำริห์ให้ใช้คำว่า "นายน้อย" และ "นางน้อย" ขึ้นแทน ส่วนคำนำนามเด็กผู้เปนบุตระบุตรีของสามัญชนที่มีใช้อยู่ว่า "หนู" หรือ "เด็ก" นั้น ทรงพระราชดำริห์ว่า คำว่า "หนู" เปนศัพท์ที่เพี้ยนมาจากภาษาจีนว่า "อินู" ไม่สมควรใช้สำหรับเปนคำนำนามเด็กที่เปนเชื้อชาติสยามแท้ จึงได้ทรงยกเลิกเสีย ให้คงใช้คำว่า "เด็ก" ซึ่งเปนคำไทยแท้นั้นแต่คำเดียว

แต่เมื่อมีผู้มิได้รู้จริงแลมิได้ใฝ่ใจสอบสวนถึงมูลเดิมแห่งความเปลี่ยนแปลงนั้นนั้น เกิดมีความเข้าใจผิดคิดเห็นมากมายไปเกินกว่าความตั้งพระราชหฤทัยแท้จริงฉนี้ จึงมาทรงพระราชดำริห์ใคร่ครวญดูว่า การที่จะใช้คำนำนามเด็กว่ากระไรนั้น แท้จริงก็มิใช่เปนสิ่งที่สำคัญในทางรัฐประศาสน์ คือ มิได้เปลี่ยนแปลงสถิติหรือนิติธรรมของกรุงสยามอย่างใด ๆ เลย มิควรที่จะให้บังเกิกเปนข้อที่ทำให้ใคร ๆ เก็บไปเดือดร้อนรำคาญจนต้องเปลืองเวลาคิดไปต่าง ๆ ให้เสียเวลาที่ควรใช้ประกอบอาชีพให้เปนประโยชน์ดีกว่า

เมื่อมาปรากฎขึ้นว่า พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยคำนำนามเด็กนั้นมิได้ให้คุณความสดวกสมพระราชประสงค์ แต่ตรงกันข้าม กลับเปนเครื่องทำให้เปลืองเวลาและความคิดของข้าแผ่นดินเช่นนี้ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกเลิกพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยคำนำนามเด็ก พ.ศ. ๒๔๖๔ นั้นเสียแต่บัดนี้เปนต้นไป

ประกาศมาณวันที่ ๗ พฤศจิกายน พระพุทธศักราช ๒๔๖๔ เปนปีที่ ๑๒ ในรัชกาล

(ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๓๘ วันที่ ๑๓ พฤศจิกายน น่า ๔๓๙)