ประชุมประกาศรัชกาลที่ 4/ภาค 1/เรื่อง 23
พระยารักษมณเฑียรรับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า ทุกวันนี้พระบรมวงศานุวงศ์ที่เปนเจ้าต่างกรมผู้ใหญ่ โสกันต์หม่อมเจ้าในกรมครั้งไร ก็ได้จัดของ[1] มาทูลเกล้าฯ ถวาย โปรดเกล้าฯ พระราชทานตอบแทนให้ตามสมควรเปนเจ้าต่างกรมผู้ใหญ่ทุกครั้ง พระบรมวงศานุวงศ์ที่เปนเจ้าต่างกรม แลยังไม่ได้ตั้งกรมผู้น้อย จะโสกันต์หม่อมเจ้าในกรมแลในพระบรมวงศานุวงศ์ ยังไม่ได้ตั้งกรมก็หาได้จัดของมาทูลเกล้าฯ ถวายเหมือนเจ้าต่างกรมผู้ใหญ่ไม่เปนอันมาก จะสำคัญว่าเปนแต่พระบรมวงศานุวงศ์ผู้น้อย จะทูลเกล้าฯ ถวายของนั้นไม่ควร จึงทรงพระราชดำริห์ว่า พระบรมวงศานุวงศ์ผู้ใหญ่ผู้น้อยก็ทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ ชุบเลี้ยงตามสำคัญทุกพระองค์ ตั้งแต่นี้ไปเบื้องน่าถ้าพระบรมวงศานุวงศ์ที่เปนเจ้าต่างกรม เจ้ายังไม่ได้ตั้งกรม จะโสกันต์หม่อมเจ้า ก็ให้จัดของมาทูลเกล้าฯ ถวาย จะได้ทรงพระราชทานตอบแทนให้ตามสมควรทุกพระองค์
อนึ่ง ข้าราชการที่ทรงพระมหากรุณาชุบเลี้ยงเปนเจ้าพระยาแลพระยาโกนจุกบุตรหลานครั้งใด ก็ได้เคยจัดของมาทูลเกล้าฯ ถวายทุกครั้ง ให้จัดของมาถวายตามเคยเหมือนแต่ก่อน แต่ข้าราชการที่เปนพระหลวงแลเจ้าภาษีซึ่งตั้งตึกร้านบ้านเรือนอยู่ณกรุงเทพฯ จะโกนจุกลงท่าบุตรหลานแต่ก่อนนั้น ก็หาได้จัดของมาทูลเกล้าฯ ถวายเหมือนข้าราชการผู้ใหญ่ไม่ ตั้งแต่นี้สืบไปเมื่อน่าถ้าพระยาพระหลวงเจ้าภาษีจะโกนจุกลงท่าบุตรหลาน ก็ให้จัดของมาทูลเกล้าฯ ถวาย จะได้พระราชทานตอบแทน ให้เหมือนข้าราชการที่เลื่อนกันตามควรแก่วาศนานั้น ให้มหาดไทย กลาโหม หมายให้กราบทูลเจ้าต่างกรม เจ้ายังไม่ได้ตั้งกรม แลหมายบอกข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยแลเจ้าภาษีซึ่งขึ้นกรมท่าคลังสินค้าคลังมหาสมบัติให้รู้จงทั่ว
- ↑ ของถวายที่กล่าวในประกาศนี้หมายความของคาวหวานเครื่องเลื่อนซึ่งมักให้กันเปนประเพณีมีงาน ของทรงตอบแทนนั้นหมายความว่าของพระราชทานทำขวัญเด็กที่โกนจุก