ประชุมพงศาวดาร/ภาคที่ 8/เรื่องที่ 1
สำหรับงานที่มีชื่อทำนองเดียวกัน ดู จดหมายเหตุโหร
จดหมายเหตุโหร
ปีมเสง จ.ศ. ๒๘๓ | ณวัน ๔ ๘ฯ ๖ ค่ำ เวลารุ่งแจ้ง เกิดพระเจ้าพรหมราช กษัตริย์ที่ ๔๑ เชียงแสน ซึ่งปราบขอมพ่ายแพ้ลงมาถึงแดนชะเลียง | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๔๓๕ | ณวัน ๓ ๑ฯ ๕ ค่ำ ยามใกล้รุ่ง เกิดขุนเจื๋องบรมราชาธิราช ชนมายุ ๓๖ ปีได้ราชสมบัติเชียงแสน ครองราชสมบัติ ๒๔ ปี ชนะล้านช้าง ครองล้านช้าง ๓ ปี ชนะญวนแกว ครองแผ่นดินแกว ๑๔ ปี | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๔๙๖ | ณวัน ๓ ๙ฯ ๖ ค่ำ ขุนเจื๋องรับอ๋องจีนแผ่นดินซอง ชนมายุ ๗๗ ปี จึงทิวงคตในท่ามกลางสงคราม | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๕๓๕ | เมืองเสียงแตก พม่าอังวะชนะ | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๕๘๕ | ฝรั่งมาเผาเมืองมัตมะ ครั้งนั้น ศึกฝรั่ง (รับสั่งว่า ฝรั่งยุโรปยังไม่มา) | ||||
ปีจอ จ.ศ. ๖๐๐ | ณวัน ๑ ๙ฯ ๓ ค่ำ เวลายามรุ่ง เกิดพระยามังรายผู้สร้างเชียงใหม่ ชนะหริภุญไชย ได้ราชสมบัติในเมืองเงินยวง | ||||
ปีจอ จ.ศ. ๖๐๐ | ณวัน ๕ ๑๕ ฯ ๖ ค่ำ เวลาใกล้รุ่ง เกิดพระยางำเมือง กษัตริย์พเยา เปนศิษย์เทพฤๅษีดอยด้วน แลพระศุกรทันต์ฤๅษีกรุงละโว้ครูพระร่วง ศักราช ๖๒๐ ได้ผ่านสมบัติ | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๖๗๖ | ณวัน ๒ ๘ฯ ๕ ค่ำ เวลารุ่ง เกิดพระเจ้าอู่ทองรามาธิบดี | ||||
ปีเถาะ ยังเปนโทศก จ.ศ. ๗๑๒ | ณวัน ๖ ๖ฯ ๕ ค่ำ เวลา ๓ นาฬิกา ๙ บาท สร้างกรุงศรีอยุทธยา | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๗๒๑ | ณวัน ๖ ๖ฯ ๔ ค่ำ ท้าวอู่ทองสร้างกรุงศรีอยุทธยาธิกูลครั้งที่ ๒ เมืองพะโคเสีย | ||||
ปีมเสง จ.ศ. ๗๖๖ | เสียเมืองรงมละ | ||||
ปีฉลู จ.ศ. ๗๗๑ | เสียเมืองสะถ้อย | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๗๗๓ | เสียเมืองตละเช เสียเมืองทละ เสียเมืองย่างกุ้ง | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๗๗๓ มาจนถึง จ.ศ. ๗๗๔ | ใช้ไปเมืองหนาถูกต้องดีแล | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๗๗๔ | พญาน้อยคิดขบถในเมืองย่างกุ้ง | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๗๗๗ | ศึกพญาตองอูฝรั่งมังพลู เปนวันเสาร์ ยกลงมา อายุได้ ๒๖ ปี ปีวอก ศักราช ๗๗๘ ตายในเมืองพะโค | ||||
ปีวอก จ.ศ. ๗๗๘ | พระอาทิตย์อยู่ราษีมิน องศา ๗ จึงได้ชนะมังพลู ตัวมังพลูมหากษัตริย์ทำลายเสีย | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๘๖๙ | เกิดพระไชยเชษฐาธิราชเจ้าล้านช้างณวัน ๑ ๙ฯ ๑ ค่ำ เวลายามแตรเที่ยง อายุ ๑๕ ปีได้เปนกษัตริย์ พระชนม์ ๓๙ ปีทิวงคต | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๘๘๙ | ครั้งนั้น พญาองค์หนึ่งได้ครองเมืองใน ๒๑ พญาองค์หนึ่งนิพพาน เอา ๒๑ นั้นบวกลงใน ๙๔๖ ได้ ๙๖๗ พญาที่ได้ครองเมืองโหมนั้นนิพพานแล | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๙๐๙ | ณวัน ๗ ๕ฯ ๕ ค่ำ เศษ ๘ (พระยอดฟ้า) เสด็จออกพลับพลาทอดพระเนตรชนช้าง พญาช้างงาหัก ครั้นอยู่มา ช้างร้องเปนอัศจรรย์ | ||||
ปีวอก จ.ศ. ๙๑๐ | ณวัน ๑ ๕ฯ ๘ ค่ำ เศษ ๐ ข้าราชการคิดขบถ จับ (พระยอดฟ้า) พระเจ้าแผ่นดิน สำเร็จโทษ ชิงเอาราชสมบัติ | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๙๑๑ | มีสุริยุปราคาเวลาไถอ่อน เปนสัพคราธกลม มณฑลพระอาทิตย์มืด | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๙๑๘ | ณวัน ๗ ๑๑ ฯ ๙ ค่ำ เศษ ๘ เสียพระนครศรีอยุทธยาแก่เจ้าหงษาวดี | ||||
ณวัน ๖ ๖ฯ ๑๒ ค่ำ พระมหาธรรมราชาได้ราชสมบัติ | |||||
(หมายเหตุอิกฉบับหนึ่งว่า ปีมเสง จ.ศ. ๙๓๑ ณวัน ๑ ๑๐ฯ ๙ ค่ำ เสียกรุงศรีอยุธยาแก่เจ้าหงษาฯ | |||||
ปีรกา จ.ศ. ๙๒๓ | ณวัน ๕ ๑๔ฯ ๘ ค่ำ พระศรีศิลป์ตายในพระราชวัง จับพระสังฆราชไปฆ่าเสีย | ||||
ณวัน ๗ ๑ฯ ๙ ค่ำ พญาสีหราชเดโชรับพระราชอาญาขัง | |||||
ปีกุญ จ.ศ. ๙๒๕ | เวลาค่ำแล้ว ๓ นาที พระ ๘ จับพระ ๒ กันภาค ๑ ยัง ๓ ภาค จันทรรัศมี ๖๒๙ แลชนทั้งปวงเกิดทรพิศม์ตายมาก แลครั้งนั้น ทำพระราชไมตรีกับพระเจ้าหงษา | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๙๖๑ | เมืองหงษาแตก มีลูก ๓ คน | ||||
ปีชวด จ.ศ. ๙๖๒ | เมืองทวายเสียแก่ไทย | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๙๗๖ | พญาลูก ๓ คนนั้นจึงไปล้อมเมืองเชียงใหม่ | ||||
ปีวอก จ.ศ. ๙๘๒ | เศษ ๘ ยี่ปุ่นเข้าเมือง (หมายเหตุหนึ่งว่า ๙๗๒) | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๙๘๓ | เศษ ๓ ออกฝีตายมาก | ||||
ปีวอก จ.ศ. ๙๙๔ | สมเด็จพระนารายน์มหาราชสมภพพระชัณษา วัน ฯ ค่ำ ปีวอก จ.ศ. ๙๙๔ พระชนม์ได้ ๒๕ ปี ได้ราชสมบัติอยู่ ๒๖ ปี รวม ๕๑ พรรษา สวรรคตวัน ๕ ๓ฯ ๕ ค่ำ ปีจอ จ.ศ. ๑๐๔๔ (รับสั่งว่า ผิด) | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๙๙๕ | เหตุดังนั้นแล มัตมะก็เสีย ชาวนครคิดขบถแล | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๐๑๒ | พญาเมืองสะเถินเมืองมอญเสียเคราะห์เสียโศกชำระสลางภาย | ||||
ปีวอก จ.ศ. ๑๐๑๘ | เศษ ๐ วุ่นวายพระองค์ไชย พระ (ศรีสุ) ธรรมราชา | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๐๕๐ | เศษ ๘ วุ่นวายวิไชเยนทร์เมืองลพบุรี | ||||
ปีมเมีย จ.ศ. ๑๐๕๒ | พระเพทราชาเปนเจ้ามาจนทุกวันนี้ ปีนี้ ต้องยกกองทัพกรุงไปปราบเมืองตานี | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๐๕๓ | ต้องยกกองทัพกรุงหนุนไปปราบเมืองตานี | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๐๘๔ | เมื่อครั้งขุนหลวงเล่นปลา ปีนี้ เดือน ๑๒ ต้องยกกองทัพกรุงไปปราบเมืองมฤท | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๐๘๙ | ณวัน ๕ ๔ฯ ๓ ค่ำ กลาบาตตกเสียงดังปืน พระยาราชสงครามชักพระไสยาศน์วัดป่าโมก | ||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๐๙๔ | ขุนหลวงท้ายสระสวรรคตในเดือน ๒ ข้างแรม อยู่ในราชสมบัติ ๒๗ ปี (รับสั่งว่า ปีรัชกาลผิด) พระชนมายุ ๕๑ ปี ในปีนี้ เพิ่มอธิกวารอิก ๒ ปีเคียงกัน | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๐๙๖ | ณวัน ๔ ๑๐ฯ ๑๐ ค่ำ จีนเปนขบถปล้นพระราชวัง | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๑๐๙๗ | มีดาวกลางวัน ตั้งต้นปักขคณนาณวัน ๗ ๑ฯ ๓ ค่ำ | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๐๙๘ | นางช้างเผือกขอมเข้ามาถึงกรุงฯ | ||||
ปีมเสง จ.ศ. ๑๐๙๙ | พระพันวษานิพพาน | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๑๑๐๓ | ทำวัดมงคลบพิตร มีดาวหางปีนี้ | ||||
ปีจอ จ.ศ. ๑๑๐๔ | ช้างเผือกล้ม ได้ช้างเนียมตัวหนึ่ง | ||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๑๐๖ | ณวัน ๖ ๑ฯ ๑๒ ค่ำ ไฟไหม้วังน่า ใช้แปะประกับ มิใช้เบี้ย | ||||
ปีฉลู จ.ศ. ๑๑๐๗ | บูรณะวัดภูเขาทอง | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๑๑๐๙ | ณวัน ๓ ๔ฯ ๕ ค่ำ มหาทองวัดบันไดอิฐเสีย ไฟไหม้วัดยมไท | ||||
ณวัน ๕ ๑๐ ฯ ๗ ค่ำ พบทองแขวงเมืองบางตะพาน | |||||
ปีมเสง จ.ศ. ๑๑๑๑ | ออกหัดทรพิศม์คนตายชุม มอญบ้านโพธิสามต้นหนี | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๑๑๓ | ลังกามาขอพระสงฆ์ไปสั่งสอน ปีนี้ มีดาวหาง | ||||
ปีจอ จ.ศ. ๑๑๑๖ | จับพระวังน่ากับเจ้าฟ้าสังวาล | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๑๒๐ | ณวัน ๔ ๕ฯ ๖ ค่ำ พระเจ้าอยู่หัวบรมโกษฐสวรรคต อยู่ในราชสมบัติ ๒๖ ปี พระชนมายุ ๗๗ ปี | ||||
ณวัน ๕ ๑ฯ ๘๘ ค่ำ มีจันทรุปราคา ปีนี้ เข้าแพง เกวียนละ ๑๒ ตำลึง | |||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๑๑๒๑ | เนรเทศเจ้ากรมหมื่นเทพพิพิธออกจากกรุงฯ เดือน ๔ พม่ามังลองเข้าล้อมกรุงฯ | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๑๒๒ | พม่ายกหนีไป จับนายปิ่นราชมนตรี ณวัน ๗ ๑๕ ฯ ๑๒ ค่ำ มีจันทรุปราคา | ||||
ปีมเมีย จ.ศ. ๑๑๒๔ | ณวัน ๑ ๑ฯ ๑๒ ค่ำ มีสุริยุปราคา ณวัน ๒ ๑ฯ ๑๒ ค่ำ มีจันทรุปราคา | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๑๑๒๗ | พม่ายกเข้ามาตั้งดงรังหนองขาว | ||||
ปีจอ จ.ศ. ๑๑๒๘ | ณวัน ๒ ๙ฯ ๘ ค่ำ เสียค่ายปากจั่น พม่าเข้าล้อมกรุงฯ | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๑๑๒๙ | ณวัน ๒ ๘ฯ ๕ ค่ำ กลาบาตตก | ||||
ณวัน ๓ ๙ฯ ๕ ค่ำ เสียกรุงแก่พม่า | |||||
ณวัน ๕ ๑๑ ฯ ๕ ค่ำ พม่าฆ่าคน | |||||
ปีนี้ มีอธิกวาร โหรมิได้จดหมาย | |||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๑๓๐ | เมืองพิศณุโลก เมืองพิจิตร แตกมาสู่โพธิสมภาร ได้เมืองนครราชเสมา | ||||
ณวัน ๓ ๔ฯ ๑ ค่ำ เวลาเช้า โมง ๑ แผ่นดินไหว | |||||
ปีนี้ เจ้าตากได้ราชสมบัติ อายุ ๓๔ ปี | |||||
ปีฉลู จ.ศ. ๑๑๓๑ | พระสงฆ์ลุยไฟ ได้เมืองนครศรีธรรมราช | ||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๑๓๒ | ได้เมืองฉลางบุรี พม่ายกจากฉลางบุรีแตกกลับไป | ||||
ปีมเสง จ.ศ. ๑๑๓๕ | ณวัน ๕ ๑๔ ฯ ๑๑ ค่ำ มีจันทรุปราคา | ||||
ณวัน ๒ ๑ฯ ๑ ค่ำ พม่ายกมาตั้งเมืองพิไชย | |||||
ณวัน ๓ ๗ฯ ๒ ค่ำ พม่าหนี | |||||
ปีมเมีย จ.ศ. ๑๑๓๖ | ณวัน ๓ ๑ฯ ๑๐ ค่ำ มีสุริยุปราคา | ||||
ณวัน ๒ ๑๐ฯ ๑๒ ค่ำ เวลา ๑๑ ทุ่ม ดาวพระเสาร์เข้าวงพระจันทร์ ดาวอื่นขึ้นริมแง่เหนือ | |||||
ณวัน ๓ ๑๑ฯ ๑๒ ค่ำ ไปตีได้เมืองเชียงใหม่ | |||||
ณวัน ๕ ๑๑ ฯ ๒ ค่ำ ดาวโรหิณีเข้าแง่พระจันทร์ข้างใต้ | |||||
ณวัน ๗ ๑๓ ฯ ๒ ค่ำ เวลา ๑๐ ทุ่ม ได้เมืองเชียงใหม่ ลาวโปสุพลาหนี | |||||
ณวัน ๕ ๑ฯ ๓ ค่ำ มีจันทรุปราคา | |||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๑๓๗ | ณวัน ๑ ๒ฯ ๕ ค่ำ เวลา ๒ ทุ่ม พม่ายกหนีจากเขานางแก้วไปปากแพรก | ||||
ณวัน ๑ ๙ฯ ๕ ค่ำ พม่าแตกจากปากแพรก | |||||
ณวัน ๒ ๑๐ ฯ ๑๐ ค่ำ ข้างในเปนโทษ ลงพระอาญาตระลาการประหารชีวิตนายประตูคนหนึ่ง | |||||
ณวัน ๓ ๒ฯ ๑๑ ค่ำ เฆี่ยนบาดหลวง ๓ คน ๆ ละ ๑๐๐ | |||||
ปีวอก จ.ศ. ๑๑๓๘ | ณวัน ๕ ๑๕ ฯ ๖ ค่ำ เสียเมืองพิศณุโลกเวลา ๒ ยามเศษ | ||||
ณวัน ๒ ๑๒ฯ ๑๐ ค่ำ บ่าย ๔ โมง นางพระยาล้ม | |||||
ณวัน ๒ ๑๑ฯ ๓ ค่ำ เกิดพยุใหญ่ ฝนตกห่าใหญ่ ลูกเห็บตกถูกโรงปืนฉนวนประจำท่าทลาย เรือนทลายประมาณ ๑๐๐ หลัง | |||||
ปีจอ จ.ศ. ๑๑๔๐ | ณวัน ๗ ๑๔ฯ ๕ ค่ำ บอกว่า พม่ายกมาตีเมืองฝาง ลงพระอาญาตำรวจ ๔๐๐ คน | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๑๑๔๑ | เดือน ๔ พระแก้วมรกฎถึงกรุงฯ | ||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๑๔๒ | ณวัน ๓ ๑๔ ฯ ๕ ค่ำ สึกพระราชาคณะอธิการ | ||||
ณวัน ๕ ๘ฯ ๕ ค่ำ บ่าย ๕ โมงเศษ เปนปทุมชาติทิศบูรพา | |||||
ณวัน ๖ ๖ฯ ๗ ค่ำ ริบเครื่องยศเจ้าวังนอก | |||||
ณวัน ๒ ๖ฯ ๙ ค่ำ ราชาคณะแย้งกัน ข้างหนึ่งว่า ไหว้คฤหัสถ์ไม่ได้ เปนโทษต้องตี๓๐ ๕๐ ๕๐๐ องค์ | |||||
ณวัน ๓ ๕ฯ ๔ ค่ำ เสด็จออกขุนนางท้องพระโรง เหยี่ยวฉาบนกขึ้นน่าพระที่นั่ง | |||||
ปีฉลู จ.ศ. ๑๑๔๓ | เดือน ๒ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้ายกทัพไปเขมร ณวัน ๗ ๔ฯ ๔ ค่ำ | ||||
แลแรม ๑๑ ค่ำ พระยาสรรค์ยกเข้าล้อมกรุงฯ | |||||
ณวัน ๑ ๑๒ฯ ๔ ค่ำ ขุนหลวงบวชวัดแจ้ง | |||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๑๔๔ | ณวัน ๓ ๖ฯ ๕ ค่ำ พระจันทร์เข้าฤกษ์กิติกา | ||||
ณวัน ๖ ๘ฯ ๕ ค่ำ พระพุทธยอดฟ้าได้ราชสมบัติปราบดาภิเศก ชนมายุ ๔๕ ปี กับ ๑ เดือน กับ ๔ วัน | |||||
ณวัน ๔ ๑๓ฯ ๕ ค่ำ เจ้าตากดับขันธ์ ชนมายุ ๔๘ ปี กับ ๑๕ วัน | |||||
ณวัน ๑ ๑๐ ฯ ๖ ค่ำ สร้างเมืองบางกอกเวลารุ่งแล้ว ๙ บาท | |||||
ณวัน ๗ ๑ฯ ๖ ค่ำ ไฟไหม้ตึกดินเมืองนครฯ | |||||
ณวัน ๗ ๑๕ ฯ ๑๐ ค่ำ มีจันทรุปราคา | |||||
ณวัน ๓ ๑ฯ ๔ ค่ำ มีจันทรุปราคา สมเด็จพระไอยกาเสวยราชย์ | |||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๑๑๔๕ | ณวัน ๖ ๒ฯ ๕ ค่ำ อ้ายบันทิด ๒ คนเปนขบถ เข้าวังน่าประมาณ ๑๐ ทุ่มเศษ | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๑๔๖ | ณวัน ๖ ๑๑ ฯ ๓ ค่ำ เสด็จไปปิดปากลัด | ||||
ณวัน ๒ ๑๓ฯ ๓ ค่ำ เวลาย่ำรุ่ง ๔๒ นาที สมโภชช้างเผือก แลสร้างวัดสระเกษ | |||||
ณวัน ๖ ๑๐ ฯ ๔ ค่ำ เวลาเช้า ๒ โมง ๔ บาท ยกยอดฟ้าดุสิตมหาปราสาท | |||||
ณวัน ๒ ๑๒ฯ ๔ ค่ำ อัญเชิญพระแก้วมรกฎมาวัดพระศรีรัตนศาสดาราม | |||||
ปีมเสง จ.ศ. ๑๑๔๗ | น้ำมาก เข้าแพง เกวียนละชั่ง | ||||
ณวัน ๒ ๑๒ ฯ ๘๘ ค่ำ เจ้าวังเก่านิพพาน | |||||
ณวัน ๗ ๗ฯ ๑๐ ค่ำ เวลาเช้า ๔ บาท ยกเสวตรฉัตรที่ประธมวังหลวง | |||||
ณวัน ๗ ๑๕ ฯ ๒ ค่ำ มีจันทรุปราคา | |||||
ณวัน ๑ ๑๕ฯ ๒ ค่ำ มีสุริยุปราคา | |||||
ณวัน ๓ ๙ฯ ๓ ค่ำ ดาวกิติกาเข้าแง่พระจันทร์แง่ใต้ | |||||
ณวัน ๗ ๔ฯ ๔ ค่ำ เวลาทุ่ม ๑ พม่าปากพิงแตกฝ่ายเหนือ ๑๐,๐๐๐ วังหลังตีแตก | |||||
ปีมเมีย จ.ศ. ๑๑๔๘ | ณวัน ๓ ๖ฯ ๕ ค่ำ ดาวพระอังคารเข้าแง่พระจันทร์ข้างซ้าย | ||||
ณวัน ๕ ๕ฯ ๑๒ ค่ำ ดาวพระศุกรเข้าแง่พระจันทร์ข้างขวา | |||||
ณวัน ๕ ๑๔ ฯ ๓ ค่ำ เวลาเช้า ๓ โมงกับ ๖ บาท ยกทัพหลวงไปไชโยคท่าขนุน | |||||
ณวัน ๔ ๕ฯ ๔ ค่ำ ทัพน่าตีพม่าสามสบ | |||||
ณวัน ๖ ๗ฯ ๔ ค่ำ พม่าสามสบแตก ๓๐,๐๐๐ | |||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๑๔๙ | ณวัน ๖ ๘ฯ ๓ ค่ำ ยกทัพน่าไปตีค่ายบางบ่อ | ||||
ณวัน ๑ ๑๐ฯ ๓ ค่ำ เวลายาม ๑ ได้ค่ายบางบ่อ | |||||
ณวัน ๔ ๑๓ฯ ๓ ค่ำ ทัพน่าเข้าติดเมืองกลิอ่อง | |||||
ณวัน ๗ ๒ฯ ๔ ค่ำ เวลายาม ๑ ได้เมืองกลิอ่อง | |||||
ปีวอก จ.ศ. ๑๑๕๐ | ณวัน ๔ ๑ฯ ๗ ค่ำ มีสุริยุปราคา ดาวพระศุกรเข้ากลางกิติกา เข้าแง่พระจันทร์ข้างใต้ | ||||
ปีรกา จ.ศ. ๑๑๕๑ | ณวัน ๑ ๑ฯ ๗ ค่ำ เวลาบ่าย ๔ โมง ฟ้าผ่าช่อฟ้ามุขมหาปราสาทข้างอุดรทิศ ไฟติดช่อฟ้าไหม้สิ้นทั้งปราสาท | ||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๑๕๔ | ขุนณาณโยคใส่อธิกวารผิด หมู่โหรปฎิทินติเตียน | ||||
ปีฉลู จ.ศ. ๑๑๕๕ | ณวัน ๖ ๑๕ ฯ ๓ ค่ำ มีจันทรุปราคาจับ ๙ ทุ่ม ๑ บาท | ||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๑๑๕๗ | ณวัน ๔ ๑๑ ฯ ๓ ค่ำ ดาวขนาบเดือน | ||||
ณวัน ๒ ๑ฯ ๓ ค่ำ จับอ้ายอินบางอ้อขบถเมื่อการบรมสมโภชพระอัฐิ | |||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๑๕๘ | ณวัน ๔ ๑๕ ฯ ๑ ค่ำ มีจันทรุปราคาจับสัพคราธ ดาวพระเสาร์เข้าแทรก | ||||
ณวัน ๑ ๔ฯ ๑ ค่ำ ดาวพระอังคารชิงคลองพระพฤหัศบดี | |||||
ปีมเมีย จ.ศ. ๑๑๖๐ | ณวัน ๑ ๑๑ฯ ๘ ค่ำ เวลาบ่าย ๓ โมง ตำหนักแดงสิ้นพระชนม์ | ||||
ณวัน ๑ ๑๐ฯ ๑๒ ค่ำ ตำหนักใหญ่สิ้นพระชนม์เวลา ๑๑ ทุ่ม ๘ บาท | |||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๑๖๑ | ณวัน ๗ ๙ฯ ๕ ค่ำ เวลาย่ำค่ำแล้ว เกิดลมหนัก | ||||
ณวัน๓ ๑๔ ฯ ๘ ค่ำ เวลาค่อนรุ่ง แผ่นดินไหว | |||||
ณวัน ๕ ๑๐ ฯ ๑๒ ค่ำ เวลา ๒ ทุ่มเศษ แผ่นดินไหวอิกครั้งหนึ่ง | |||||
ปีรกา จ.ศ. ๑๑๖๓ | ณวัน ๕ ๑๕ฯ ๘ ค่ำ มีสุริยุปราคา | ||||
ณวัน ๓ ๑ฯ ๙ ค่ำมีจันทรุปราคา ณวัน ๗ ๕ฯ ๒ ค่ำ นางพระยา | |||||
ช้างเผือกมาถึงกรุงเทพมหานคร | |||||
ปีจอ จ.ศ. ๑๑๖๔ | ณวัน ๑ ๙ฯ ๒ ค่ำ เวลาบ่าย ๒ โมง ๗ บาท ขุนหลวงกลาง | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๑๑๖๕ | ณวัน ๕ ๔ฯ ๑๒ ค่ำ เวลา ๒ ยาม ๕ บาท กรมพระราชวังสวรรคต | ||||
ณวัน ๒ ๑๑ ฯ ๓ ค่ำ สำเร็จโทษพระเจ้าหลานอินทปัต ลำดวน | |||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๑๖๖ | ณวัน ๑ ๑๕ ฯ ๘๘ ค่ำ เวลาย่ำค่ำแล้ว ๔ บาท มีจันทรุปราคาสัพคราธ | ||||
ปีฉลู จ.ศ. ๑๑๖๗ | ณวัน ๕ ๑๕ ฯ ๘ ค่ำ เวลา ๒ ยาม ๖ บาท มีจันทรุปราคา | ||||
ณวัน ๗ ๑๕ ฯ ๒ ค่ำ เวลา ๑๑ ทุ่ม ๕ บาท มีจันทรุปราคา | |||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๑๖๘ | ณวัน ๔ ๑๕ฯ ๑๒ ค่ำ มีสุริยุปราคา แย้งกันที่ว่า ไม่มีได้พระราชทาน ๒ คน | ||||
ปีนี้ น้ำแดง ปลาสร้อยชุม | |||||
ณวัน ๔ ๗ฯ ๑ ค่ำ เวลาบ่าย ๒ โมงเศษ กรมพระราชวังหลังสวรรคต | |||||
ณวัน ๑ ๗ฯ ๔ ค่ำ ราชาภิเศกกรมหลวงอิศรเปนพระราชวังบวรฯ ชัณษา๓๙ ปี สำเรทธิ์ณวัน ๕ ๑๑ ฯ ๔ ค่ำ | |||||
(อิกหมายเหตุหนึ่งว่า ณวัน ๔ ๗ฯ ๑ ค่ำ กรมพระราชวังสถานภิมุขมาตย์สวรรคตเวลาบ่าย ๒ โมง) | |||||
ปีเถาะ จ.ศ. ๑๑๖๙ | ณวัน ๗ ๑๐ ฯ ๖ ค่ำ เชิญพระศพกรมพระราชวังหลัง ณวัน ๒ ๑๒ ฯ ๖ ค่ำ ถวายพระเพลิง ณวัน ๕ ๑๕ ฯ ๖ ค่ำ มีจันทรุปราคา เวลา ๔ ทุ่ม ๘ บาท ณวัน ๗ ๑ฯ ๗ ค่ำ เวลาเช้า ๕ โมง ๒ บาท ณวัน ๒ ๑๒ ฯ ๓ ค่ำ เจ้าฟ้ากรมหลวงจักรเจษฎาสิ้นพระชนม์ | ||||
ปีมโรง จ.ศ. ๑๑๗๐ | ณวัน ๑ ๑ฯ ๙ ค่ำ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพสิ้นสิ้นพระชนม์ เวลาเช้า๔ ๕บาท เจ้าฟ้าเหม็นเปนโทษถึงตาย | ||||
ปีมเสง จ.ศ. ๑๑๗๑ | ณวัน ๕ ๑๓ฯ ๙ ค่ำ เวลา ๖ ทุ่ม พระบรมโกษฐพระพุทธยอดฟ้าสวรรคต พระชนม์ ๗๒ ปีกับ ๖ เดือน ๔ วัน อยู่ในราชสมบัติ ๒๘ ปี | ||||
ณวัน ๑ ๙ฯ ๑๐ ค่ำ เวลาเช้า ๓ โมง ๓๖ นาที ราชาภิเศกพระพุทธเลิศหล้า | |||||
ณวัน ๓ ๑๑ฯ ๙ ค่ำ เวลาบ่าย ๓ โมง พระสงฆ์สามเณร ๒ องค์นำพระธาตุมาแต่ลังกาถวาย | |||||
ณวัน ๒ ๓ฯ ๑๑ ค่ำ เวลาบ่าย ๕ โมง ๘ บาท จับอินทรเดชะขบถ | |||||
ปีมเมีย จ.ศ. ๑๑๗๒ | ณ วัน ๓ ๑๑ฯ ๓ ค่ำ ดาวพระศุกรเข้าในวงพระจันทร์ข้างทักษิณ | ||||
ปีมแม จ.ศ. ๑๑๗๓ | ณวัน ๑ ๑๐ฯ ๗ ค่ำ เวลาย่ำค่ำ เห็นดาวหางขึ้นทิศพายัพ หางไปทิศอิสาณ | ||||
ณวัน ๑ ๗ฯ ๒ ค่ำ ดาวหางสูญหายไป เวลาทุ่ม ๑ กลาบาตตก | |||||
ณวัน ๒ ๑๕ ฯ ๑๐ ค่ำ มีจันทรุปราคา | |||||
ปีวอก จ.ศ. ๑๑๗๔ | ณวัน ๑ ๑๐ ฯ ๕ ค่ำ เวลาบ่าย ๕ โมง เกิดเปนควันแลพยุ | ||||
ณวัน ๑ ๑ฯ ๖ ค่ำ บอกว่า องค์จันหนี บอกมาแต่เชียงใหม่ว่า พม่ายกมา | |||||
ณวัน ๕ ๑๐ ฯ ๔ ค่ำ เวลาบ่ายโมงเศษ พระยาช้างเผือกผู้มาถึงกรุงฯ มาแต่เมืองโพธิสัตว์ | |||||
ณวัน ๖ ๓ฯ ๔ ค่ำ พระยาช้างเผือกผู้มาแต่เมืองกัมพูชา | |||||
ปีรกา จ.ศ. ๑๑๗๕ | ณ วัน ๒ ๕ฯ ๒ ค่ำ เวลาแดดอุ่น เห็นดาวพระพฤหัศบดีเคียงพระจันทร์ข้างทิศทักษิณ | ||||
ณวัน ๓ ๖ฯ ๒ ค่ำ ไฟไหม้บ้านหลังวัดพระเชตุพนเปนอันมาก | |||||
ปีจอ จ.ศ. ๑๑๗๖ | เดือน ๑๒ เดือน ๑ รามัญเมืองมัตมะยกครัวเข้ามาสู่พระโพธิสมภารประมาณ ๓๐,๐๐๐ | ||||
ปีกุญ จ.ศ. ๑๑๗๗ | ณวัน ๓ ๗ฯ ๗ ค่ำ แลแรม๘ ๙ค่ำ ตั้งพิธีสงฆ์ ๔ พราหมณ์ ๑ | ||||
ณวัน ๖ ๑๐ฯ ๗ ค่ำ เวลาเช้า ฝังอาถรรภ์เมืองใหม่ปากลัด | |||||
ณวัน ๔ ๑๕ ฯ ๘ ค่ำ เวลา ๕ ทุ่ม ๒ บาท มีจันทรุปราคาสัพคราธ | |||||
ณวัน ๗ ๑๕ ฯ ๑ ค่ำ เวลาบ่าย ๕ โมง ๖ บาท มีจันทรุปราคา | |||||
ปีชวด จ.ศ. ๑๑๗๘ | ณวัน ๔ ๕ฯ ๕ ค่ำ เวลาบ่าย ๕ โมง ไฟไหม้ตรอกวัดโคก พม่าแหกคุกหนีออกฆ่าคนตายบ้างเจ็บบ้างเปนอันมาก | ||||
ณวัน ๖ ๖ฯ ๑๑ ค่ำ เวลาบ่ายโมง ๑ พระยาช้างเผือกผู้มาแต่เมืองเชียงใหม่ถึงกรุงฯ | |||||
ณวัน ๒ ๑๔ฯ ๑๒ ค่ำ ไฟไหม้วัดทองปุ | |||||
ณวัน ๔ ๑๔ ฯ ๒ ค่ำ จับเจ้ากรมศรีสุเรนทร์แลพระองค์เจ้าสุริวงษ์ | |||||
ณวัน ๔ ๑๓ฯ ๒ ค่ำ ไฟไหม้ฉางเข้าน่าวัดมหาธาตุ | |||||
ณวัน ๖ ๑๓ ฯ ๔ ค่ำ โสกันต์เจ้าฟ้าพระองค์ใหญ่ | |||||
ปีฉลู จ.ศ. ๑๑๗๙ | ณวัน ๕ ๙ฯ ๕ ค่ำ ช้างเผือกผู้มาแต่เมืองน่าน ถึงกรุงฯ เวลาบ่าย ๕ โมง | ||||
ณวัน ๖ ๑ฯ ๗ ค่ำ เวลาบ่ายโมง ๑ มีสริยุปราคา | |||||
ณวัน ๑ ๓ฯ ๗ ค่ำ สำเร็จโทษเจ้า ๒ ไพร่ ๗ | |||||
ณวัน ๔ ๓ฯ ๘๘ ค่ำ เวลาเช้า ๕ โมง ๗ บาท กรมพระราชวังสวรรคต | |||||
ณวัน ๑ ๑ฯ ๑๒ ค่ำ เวลาเช้า มีสุริยุปราคา | |||||
ณวัน ๕ ๙ฯ ๒ ค่ำ พระยาพลเทพตีนตก | |||||
ณวัน ๓ ๖ฯ ๒ ค่ำ ไฟไหม้สพานหัน | |||||
ณวัน ๓ ๑๐ฯ ๔ ค่ำ เช้า ๒ โมง พระยาช้างเนียมลงน้ำหายไป | |||||
ปีขาล จ.ศ. ๑๑๘๐ | ณวัน ๗ ๗ฯ ๙ ค่ำ อาจารย์เทศ อาจารย์ดี อาจารย์ห้อง เชิญพระศรีมหาโพธิ พระบรมธาตุ พระเขี้ยวแก้ว พระบาทจำลอง มาแต่ลังกา | ||||
ณวัน ๑ ๖ฯ ๑๑ ค่ำ ฟ้าผ่าเสาชิงช้า สำเพ็ง แลวัดเชตุพน วัดมหาธาตุ | |||||
ปีนี้ ควายตายมาก |