ประกาศเรื่องโรงเรียน

มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาทให้ประกาศแก่หม่อมเจ้าหม่อมราชวงษแลข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยซึ่งได้นำบุตรทูลเกล้าฯ ถวายให้ทำราชการฉลองพระเดชพระคุณในกรมมหาดเล็กบ้าง ในกรมทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์บ้าง มีเปนอันมาก จึ่งทรงพระราชดำริห์ว่า บุตรหลานของท่านทั้งปวงบันดาที่เข้ารับราชการฉลองพระเดชพระคุณอยู่นั้น แต่ล้วนเปนผู้มีชาตมีตระกูลควรจะรับราชการไปในเบื้องน่าต่อไป แต่ที่ยังไม่รู้หนังสือไทยแลขนบธรรมเนียมราชการโดยมาก ที่รู้อยู่บ้างแต่ยังใช้อักษรเอกโทแลตัวสกดผิด ๆ ไม่ถูกต้องตามแบบอย่างก็มีอยู่มาก แลการรู้หนังสือนี้ก็เปนคุณสำคัญข้อใหญ่ เปนเหตุจะให้ได้รู้วิชาแลขนบธรรมเนียมต่าง ๆ จึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดโรงสอนขึ้นไว้ ที่ในพระบรมมหาราชวัง แล้วจัดคนในกรมพระอาลักษณตั้งให้เปนขุนนางพนักงานสำหรับเปนครูสอนหนังสือไทยแลคิดเลขขนบธรรมเนียมราชการ พระราชทานเงินเดือนให้ครูสอนให้สมควรภอใช้สอย ส่วนผู้เรียนหนังสือนั้น จะพระราชทานเสื้อผ้านุ่งห่มกับเบี้ยเลี้ยงกลางวันเวลาหนึ่งทุกวัน ครูสอนนั้นจะให้สอนโดยอาการเรียบร้อย ไม่ให้ด่าตีหยาบคาย

อนึ่ง ถึงบุตรหลานของข้าราชการซึ่งยังไม่ได้นำเข้ามาทูลเกล้าฯ ถวายนั้นก็ดี ถ้าสมัคจะเข้ามาฝึกหัดเล่าเรียนหนังสือไทย ก็จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้รับไว้ฝึกหัดเล่าเรียน เพื่อจะให้รู้หนังสือแลคิดเลขขนบธรรมเนียมราชการให้ชัดเจน จะได้รับราชการฉลองพระเดชพระคุณต่อไป ถ้าท่านทั้งปวงได้ทราบหมายประกาศนี้แล้ว จงมีใจยินดีหมั่นตักเตือนบุตรหลานของท่านทั้งปวงให้เข้ามาฝึกหัดหนังสือไทย ถ้าเล่าเรียนได้ชำนาญในการหนังสือแล้ว ความดีงามความเจริญก็จะมีแก่บุตรหลานของท่านทั้งปวงไปสิ้นกาลนาน ๚ะ

ประกาศมาณวันพฤหัศบดี เดือนอ้าย แรมสามค่ำ ปีมแม ตรีศก ศักราช ๑๒๓๓