ไทยสถาปนากษัตริย์เขมร/เอกสาร 30
ข้าพระพุทธเจ้า เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ที่สมุหพระกลาโหม ขอพระราชทานถวายบังคมทูลแด่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทราบใต้ฝ่าละออง ข้าพระพุทธเจ้าได้หาตัวพระคทาธรธรณินทร์มาปรึกษา จะให้รับองงค์พระหริราชดนัยไกรแก้วฟ้า[1] ออกไปทำการปลงศพนักองค์สีวารกระสัตร[2] ที่เมืองพระตะบอง พระคทาธรทรณินทร์[3] แจ้งแก่ข้าพระพุทธเจ้าว่า ซึ่งจะให้รับประกันองค์พระหริราชดนัยฯ ออกไปนั้น เป็นเหลือสติปัญญาอยู่ ด้วยคิดเห็นว่า จะมีเหตุอยู่ ๓ ประการ ประการหนึ่ง องค์พระหริราชดนัยฯ ออกไปถึงเมืองพระตะบองแล้ว จะไม่กำหนดการเร่งปลงศพให้แล้วโดยเร็ว ไปพบญาติพี่น้องพวกพ้องครอบครัว จะเที่ยวแชเชือนเสีย จะว่ากล่าวให้เร่งทำก็จะผัดเพี้ยนไป อีกประการหนึ่ง พระยาพระเขมรซึ่งตามองค์พระหริราชดนัยฯ เข้ามาอยู่ที่เมืองพระตะบอง ก็จะพูดว่า ผู้คนบ่าวทาสแลทรัพย์สินของตกค้างอยู่ที่เมืองอุดงมีไชยมีมาก ก็ขอเอามาไว้ให้พร้อมมูลกัน อีกประการหนึ่ง พวกพ้ององค์พระหริราชดนัย แลพวกนักองค์สีวารกระสัตร พวกองค์วัตถา ซึ่งค้างอยู่ ณ เมืองอุดงมีไชย เมืองเปียม เมืองอุดงมีไชยก็มี คนสามพวกนี้ได้ความเดือดร้อนอยู่ ถ้าได้ท้าวฯ องค์พระหริราชดนัย ออกไปทำการศพที่เมืองพระตะบอง ก็คงจะพากันมาพูดจายั่วยุไปต่าง ๆ องค์พระหริราชดนัยฯ แลพระยาพระเขมรคงจะใช้ผู้คนเล็ดลอดออกไปรับเอาบ่าวทาส และชำระเอาช้างม้าโคกระบือทรัพย์สิ่งของในแขวงเมืองเขมรมาอย่างหนึ่ง ผู้ที่ออกไปจะคิดก่อการกำเริบขึ้นที่เมืองอุดงมีไชยประการใดก็ไม่ทราบ ถ้าแม้นเป็นเหตุขึ้นอย่างใดอย่างหนึ่ง องค์สมเด็จพระนโรดมฯ ก็จะมีความสงสัยว่า พระคทาธรธรณินทร์เข้ามาคิดเกิน แลรับองค์พระหริราชดนัยฯ ออกไปเกลี้ยกล่อมผู้คนเมืองอุดงมีไชยเข้ามาไว้ ณ เมืองพระตะบอง การไม่ควรจะเป็นที่ร้าวฉานก็จะเป็นที่บาดหมางไป เกิดความใหญ่ขึ้นแล้ว พระราชอาญาจะไม่พ้นเกล้าพ้นกระหม่อม ถ้าแม้นโปรดให้ขุดศพนักองค์สีวารกระสัตใส่หีบเข้ามา ณ เมืองปาจินบุรี จะรับขุดศพแต่งคนนำมาส่งได้ พระคทาธรธรณินทร์ว่าด้งนี้ แล้วแต่จะทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้าฯ อนึ่ง ข้าพระพุทธเจ้าคิดด้วยเกล้าฯ ว่า องค์พระหริราชดนัยฯ เข้ามาอยู่ ณ กรุงเทพฯ ครั้งนี้ ก็ไม่ได้มีความผิดสิ่งใด ต้องอยู่ในการระวังรักษา เห็นเป็นที่ลำบากหนัก จะคิดผ่อนปรนอย่างไร ก็ไม่เห็นทางที่จะคิดได้ คิดด้วยเกล้าฯ อยู่ว่า จะมีหนังสือไปปรึกษามองซิเออออบาเรต กงศุลฝรั่งเศส จะว่าประการใดเป็นที่คิดอ่านต่อไป ถ้าโปรดเกล้าฯ ดังนี้แล้ว จะคิดร่างหนังสือเข้ามาทูลเกล้าฯ ถวาย แล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ขอเดชะ
| เลขที่ | ๑๖๔ | |
| หมู่ | จดหมายเหตุ ร. ๔ จ.ศ. ไม่มี | |
| ชื่อ | เรื่อง เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์กราบทูลไม่รับองค์พระหริราชดนัยฯ ไปเมืองพระตะบอง | |
| ประวัติ | ของหอสมุดแห่งชาติ |