วิกิซอร์ซ:การอธิบายประกอบ
|
เอกสารในหน้านี้คือนโยบายอย่างเป็นทางการบนวิกิซอร์ซ นโยบายได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลายจากผู้แก้ไขและถือเป็นมาตรฐานที่ทุกคนควรปฏิบัติตาม นอกเหนือจากการแก้ไขเล็กน้อย โปรดใช้หน้าอภิปรายเพื่อเสนอการเปลี่ยนแปลงนโยบายนี้ |
| ← นโยบายและแนวปฏิบัติ | การอธิบายประกอบ |
"การอธิบายประกอบ" คืออะไร แก้ไข
การอธิบายประกอบ (annotation) หมายถึง การที่ผู้ใช้วิกิซอร์ซเพิ่มข้อความหรือสิ่งอื่นเข้าไปในงานดั้งเดิม เพื่ออธิบายเกี่ยวกับงานนั้น หรือเพื่ออธิบายเกี่ยวกับข้อความหรือถ้อยคำในงานนั้น เป็นต้น ไม่ว่าจะอยู่ที่ใดของงานดั้งเดิม เช่น ในตัวงาน หรือในเชิงอรรถ
ตัวอย่าง
- การใส่ข้อความอธิบายหรือแปลความหมายของถ้อยคำ
- การใส่วิกิลิงก์บางแบบ
- การใส่รูปภาพประกอบซึ่งไม่ได้มีอยู่แล้วในงานดั้งดิม
- ฯลฯ
วิธีการอธิบายประกอบ ดูที่ วิธีใช้:การอธิบายประกอบ
นอกจากนี้ มีคำแนะนำว่า ถ้าต้องการอธิบายประกอบงานใด ๆ อย่างเต็มที่หรืออย่างวิจิตรพิสดาร อาจทำเป็นคำอธิบายเอกเทศไว้ที่โครงการวิกิตำรา
หลักการธิบายประกอบ แก้ไข
การแยกส่วนอย่างชัดแจ้ง แก้ไข
การอธิบายประกอบ จะต้องแสดงอย่างชัดแจ้งว่า ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของงานดั้งเดิม เช่น อาจทำหัวข้อต่างหากว่า เป็น "เชิงอรรถของวิกิซอร์ซ" หรืออาจด้วยการสร้างหน้าใหม่ต่างหาก แต่พึงกระทบกระเทือนรูปลักษณ์หรือสภาพดั้งเดิมของงานให้น้อยที่สุด
วิกิซอร์ซบางภาษากำหนดให้การอธิบายประกอบต้องทำเป็นหน้าใหม่ต่างหากจากงานดั้งเดิม และต้องตั้งชื่อหน้าแสดงอย่างชัดแจ้งถึงการอธิบายประกอบ เช่น ตั้งชื่อหน้าว่า "งาน ก (ฉบับอธิบายประกอบ)" แต่วิกิซอร์ซภาษาไทยยังไม่มีข้อกำหนดถึงเพียงนั้น
ความเป็นวัตถุวิสัย แก้ไข
การอธิบายประกอบต้องเป็น "วัตถุวิสัย" (objective) หมายความว่า จะใส่ความคิดหรือความรู้สึก เช่น การตีความ การวิพากษ์ การวิจารณ์ ฯลฯ ลงไปมิได้ กรณีนั้นเรียกว่า "อัตวิสัย" (subjective) เว้นแต่เป็นการบรรยายข้อเท็จจริงอย่างตรงไปตรงมา ไม่เลือกที่รักมักที่ชัง (fair and neutral)
นอกจากนี้ การอธิบายประกอบต้องพิสูจน์ความถูกต้องได้ (verifiable) เช่น มีแหล่งอ้างอิงรองรับ
อะไรที่ไม่ถือเป็น "การอธิบายประกอบ" แก้ไข
สิ่งต่อไปนี้ไม่ถือเป็นการอธิบายประกอบ และจึงไม่อยู่ในข้อบังคับของกฎเกณฑ์ในหน้านี้
- การทำวิกิลิงก์ ตามที่ระบุในวิกิซอร์ซ:วิกิลิงก์
- การใช้ แม่แบบ:หัวเรื่อง (รวมถึง การกรอกข้อความลงในแม่แบบนั้น เช่น การทำคำอธิบายในช่องหมายเหตุ โดยที่เห็นได้ชัดแจ้งอยู่แล้วว่า ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของงานดั้งเดิม)
- การใช้แม่แบบบางอย่างที่เป็นแต่การนำทางหรือเชื่อมโยงลิงก์ เช่น แม่แบบ:สารบัญช่วย ฯลฯ
- การใช้แม่แบบเกี่ยวกับลิขสิทธิ์หรือการบำรุงรักษา (เช่น ติดป้ายแสดงสถานะลิขสิทธิ์ หรือติดป้ายแจ้งว่า ขาดหัวเรื่อง หรือขาดแหล่งที่มา)
- การลงความเห็นแบบ HTML (เช่น "<!--ความเห็น-->") เพื่อประโยชน์สำหรับบุคคลอื่นที่จะมาพัฒนางานนั้นต่อ
- การใช้แม่แบบเกี่ยวกับคุณภาพของงาน (เช่น แม่แบบ:อ่านไม่ออก, แม่แบบ:ขาดตาราง, แม่แบบ:ขาดรูป, แม่แบบ:ปะติดปะต่อขึ้นใหม่, แม่แบบ:ขาดภาษาจีน, แม่แบบ:ตามต้นฉบับ ฯลฯ)
อะไรที่ห้ามทำ แก้ไข
สิ่งต่อไปนี้ จะทำมิได้
- การสร้างหน้าคู่ขนานหรือหน้าต่อเนื่องกัน เพื่อเปรียบเทียบหรือแสดงความแตกต่างของแต่ละฉบับ
- การใช้รูปภาพหรือสื่ออื่นเพียงเพื่อประดับตกแต่ง เช่น การใส่ภาพประกอบมากเกิน (extra-illustration)
- สิ่งที่เป็นเชิงอัตวิสัย ดูเพิ่มที่หัวข้อ "ความเป็นวัตถุวิสัย" ข้างต้น
การถอดสิ่งอธิบายประกอบ แก้ไข
งานที่เผยแพร่โดยมีการอธิบายประกอบมาแต่ดั้งเดิมแล้ว เมื่อนำมาลงวิกิซอร์ซ อาจนำสิ่งอธิบายประกอบนั้นออกก็ได้ ถ้าเข้าเงื่อนไขดังต่อไปนี้
- ไม่มีฉบับที่ปราศจากการอธิบายประกอบอยู่ก่อนแล้ว กล่าวคือ ถ้ามีอยู่แล้ว อย่าสร้างซ้ำซ้อน
- สิ่งอธิบายประกอบ จะนำออก ก็ต้องนำออกให้หมด ห้ามนำออกเพียงบางส่วน
- ฉบับที่นำสิ่งอธิบายประกอบออกนี้ ต้องสร้างเป็นหน้าต่างหากจากฉบับดั้งเดิม และแสดงให้ชัดเจนในชื่อหน้าว่า มีการถอดสิ่งอธิบายประกอบออก เช่น อาจโดยทำเป็นหน้าย่อยชื่อว่า "งาน ก/ฉบับถอดสิ่งอธิบายประกอบ" หรือตั้งชื่อว่า "งาน ก (ฉบับถอดสิ่งอธิบายประกอบ)"
ขั้นตอนเช่นนี้ เรียกว่า การถอดสิ่งอธิบายประกอบ (deannotation) ซึ่งจะทำให้เกิดงานที่มีแต่เนื้อหาหลัก